728 x 90
728 x 90



کتاب ها


یادداشت ها


مقاله ها


1579 مقاله
سیاست متعالیه
هدف پژوهش حاضر تبیین رابطه جهانی‌شدن و دولت تمدنی است. در این راستا، و با روش توصیفی- تحلیلی، تمایزات دولت تمدنی با دولت ملی مورد اشاره قرار گرفته و نشان داده شد که چگونه دولت تمدنی امکان بهره‎مندی از مزایای جهانی شدن را با استفاده از تکثرات موجود در خود…
بحران پژوهی جهان اسلام
جهان اسلام در دو قرن اخیر همنشین «آشوب» بوده است. ناامنی، بی‌نظمی و بحران مداوم اصلی‌‎ترین نشانگان آشوب در جهان اسلام است. تمرکز پژوهش حاضر بر مقوله نظم در جهان اسلام است (مسئله). پژوهش حاضر به این پرسش می‌‎پردازد که اگر نظم در گستره یک منطقه‎ جغرافیایی مشخصی- نظیر غرب…
رهیافت های سیاسی و بین المللی
تحول نظری در روابط بین الملل از جمله موضوعات مهم در دانش این حوزه است. در بررسی تحولات نظری، مسئله کانونی، چگونگی خلق نظریه های جدید، ایجاد مناظره های علمی میان نظریه ها و در نهایت ظهور نظریه هایی متفاوت و یا متعارض است. ورود مفهوم تمدن به دانش روابط…
الحوکمه فی القرآن و السنه
الحضاره هی «أشمل نظام للتعاملات البشریه» التی تتجلی علی مستوی العالم بأسره. لکن هل یمکن للمستضعفین مع بقاءهم علی استضعافهم، أن یبنوا حضاره وتکون لهم کلمه بین الأمم المتحضره؟ شکّل هذا السؤال اللبنه الأساسیه لهذه الدراسه التی تحاول التطرق إلی مفهوم الإستضعاف من نواح متعدده مع التمییز بین «الإستضعاف» و…
نظریه های اجتماعی متفكران مسلمان
در پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد نظری روش شناسی بنیادین، روش تحقیق اسنادی و با نگرشی تفسیری و اکتشافی، محدوده و برخی از شاخصه های رئالیسم علمی مندرج در معرفت اجتماعی سید جمال الدین اسدآبادی شناسایی شده است. سید جمال الدین با استفاده از بینش هرمنوتیکی و بر اساس…
نظریه های اجتماعی متفكران مسلمان
روش شناسی بنیادین، مسیری است که نظریه در آن تولید می شود. بر این مبنا، معرفت اجتماعی سید قطب، ملهم از دو جریان ظاهرگرایی و کلام اشعری است. ضرورت بازگشت به عقاید نسل اول مسلمانان به شیوه ای جهادی، اندیشه وی را به جریان سلفی نیز پیوند داده است. در…
University of Toronto Press
Critical Review of International Social and Political Philosophy
There has been a revival in the use of the terms ‘civilisation’ and ‘civilisations’ to describe and explain events in the social sciences and humanities, nowhere more so than in politics and international affairs. This revival has seen the terms interpreted and applied in a variety of manners and different…
Millennium: Journal of International Studies
Many people recognise that there is a need to distinguish between states in the international system, such as on the basis of legitimacy. For much of the system’s history the means of drawing such distinctions have been standards of civilisation. For some, the need to divide and separate is unavoidable;…
Australasian Political Studies Association
Globalisation and the shifting Standard of Civilization in international society Skip navigation The Australian National University The Australian National University Open Research Library Search query Search Skip navigation Home About Contribute Publishing Policy Copyright Contact Statistics My Open Research close My Open Research Your list of unfinished submissions or submissions…
Oxford Handbooks
This article outlines the origins and meanings of the concept of civilization in Western political thought. In doing so it necessarily explores the nature of the relationship between civilization and closely related ideas such as progress and modernity. In exploring these concepts, some of their less savory aspects are revealed,…
Alternatives: Global Local Political
It is widely accepted that as time passes, the more we progress as both a species and as individual human beings; the more we progress, the more civilized we become individually and collectively; the more civilized we become, the further we are removed from the vestiges of savagery and barbarism.…
Routledge
In his study of the word civilization, the French linguist Émile Benveniste (1971: 289) states, ‘the whole history of modern thought and the principal intellectual achievements in the western world are connected with the creation and handling of a few dozen essential words which are all the common possession of…
MPublishing
It is a truism to say that the discipline of international relations (IR) is primarily concerned with relations between states. That is not to say that IR is only concerned with states, but by definition, relations between states is what the discipline is largely about. One of the criticisms often…
The European Legacy
For many centuries now, those considering themselves civilized have carried out numerous atrocities—from abductions to dispossession to massacres—against those thought to be less civilized, all in the name of civilization. This has particularly been the case in the last 500 years when Europeans came into contact with indigenous peoples in…
Global Change Peace & Security
The casting of the war on terrorism as a war fought on behalf of or for Civilization against some less-than-civilized Other—terrorists and their cohorts—is a significant point. The image being generated and marketed is one of a war between the civilized defenders of everything that Civilization represents and the savage…
Third World Quarterly
As a tool for understanding the world in which we live the study of the history of political thought is stunted because of a preoccupation with the Western canon as the history of political thought to the exclusion of other histories and traditions. This ongoing exclusion is itself facilitated by…
Symposium: Civilization and Its New Discontents
Civilization is a complex and powerful word and idea that should neither be reviled nor revered, but it should be respected. It is said that the idea of civilization can be used simply to describe; but as a binary term, the ideal of civilization can be used to both to…
Medeniyet Araştırmaları Dergisi
The power of ideas and language is not to be underestimated-ideas do matter, both "good" and "bad" ideas. John Maynard Keynes was right when he proclaimed that the "ideas of economists and political philosophers. both when they are right and when they are wrong. are more powerful than is commonly…
International Journal of Peace Studies
It is generally understood that that there is a direct correlation between civilized society and a propensity for cooperation and peace over confrontation and violent conflict, both in domestic affairs and in international relations. Under the influence of democratic and liberal theories of perpetual peace, this leads to the assumption…
G8 & G20 Alumni Association
Most people tend to think of themselves primarily as individuals, as members of a family or community, or as citizens of a state. Most of us, however, also belong to larger collectives known as civilizations (Arlt and Daviau 2009; Holton and Nasson 2009). Throughout much of human history, it is…
Pléyade
At its inception, the idea of civilization was imbued with a sense of progress, peace, and optimism. The historical record, however, belies much of this sense of optimism. Somewhat paradoxically, civilization has come to be closely associated with conflict and conquest. In the two-hundred-and-sixty years since the term was coined,…
E-International Relations
As I have outlined in detail (Bowden 2009, 2009a Vol. 1), virtually since its inception in the mid Eighteenth century, the term civilisation has been imbued with both descriptive and evaluative dimensions. It is in large part because of this evaluative and normative nature that the concept of civilisation is…
الفكر الإسلامي المعاصر (إسلامية المعرفة سابقا)
تمس مسائل الفقه الحاضري ومناهج دراسة الحضارة الإسلامية في مدارسنا وجامعاتنا؛ هذه المناهج التي تعاني من عيوب شتى أبرزها –ولاريب- تقطيع جسد هذه الحضارة وتقديمها للطالب مزقاً وتفاريق. وهي بهذا ستفقد شخصيتها المتميزة وملامحها المتفردة التي تمنحها الخصوصية بين الحضارات، ولسوف تصير مجرد أنشطة ثقافية أو معرفية أو مدنية في…
الفكر الإسلامي المعاصر (إسلامية المعرفة سابقا)
في ختام سورة يوسف نقرأ هذه الآية الكريمة ﴿لقد كان في قصصهم عبرة لأولي الألباب ما كان حديثاً يفترى ولكن تصديق الذي بين يديه وتفصيل كل شئ وهدى ورحمة لقوم يؤمنون﴾ (يوسف:111). وهي تضعنا قبالة التعامل مع التاريخ في المنظور القرآني يستهدف البحث عن العبرة، أي الجوهر والمغزى، وهو خطاب…
پژوهشهای علوم تاریخی
بر خرابه های ناشی از حملات مغول، یک کانون تمدنی فعال، به کوشش عالم برجسته، ریاضیدان و منجم مشهور و فقیه و متکلم شایسته، حضرت خواجه نصیرالدین طوسی بنا شد. ویژگی های خاص این مرد دانشی، سبب شکل گیری این کانون تمدنی گردید. نقطه درخشان این کانون، رصدخانه مراغه بود…
مقالات و رسالات تاریخی
بسیاری از تلاشهایی که امروزه برای تاسیس یا احیای تمدن اسلامی صورت می گیرد، در قرون اولیه اسلامی تجربه شده و نتایج آن در آثار برجای مانده از آن روزگاران در اختیار ماست. مع الاسف، ما بی توجه به آن تجارب، بارها اقدامی را تکرار می کنیم و نتیجه آن،…
مقالات و رسالات تاریخی
مقدمه دو انقلاب با عنوان مشروطه و انقلاب اسلامی، در فاصله تقریبی هفتاد سال در کشور » حس تمدن خواهی « ما رخ داد ) 1285 و 1357 ش(. این دو رخداد انقلابی، چه نسبتی با ما ایرانیان داشته است؟ انقلاب، ایجاد دگرگونی از وضعی به وضع دیگر به روش…
مطالعات تاریخ اسلام
ابن خلدون، به عنوان شخصیتی صاحب نظر در حوزه مناسبات دین، سیاست و جامعه، با فهمی که از تاریخ حکومت های مسلمان دارد، به این سوال چالش برانگیز در طول تاریخ اندیشه اجتماعی مسلمانان پاسخ داده که احکام اجتماعی تا چه اندازه ریشه در دستور شارع و یا عرف و…
آیینه پژوهش
تاریخ تمدن، شاخه نسبتا جدیدی در شاخه های درس تاریخ است. در فرهنگ تاریخی مسلمانان، نگاه تمدنی به تاریخ نبوده و غالبا همان نگاه های سیاسی و احیانا اجتماعی غیر پویا به تاریخ گذشته وجود داشته است. درحالیکه گرایش علمی تاریخی با عنوان تاریخ تمدن مورد توجه بسیاری از مورخان…
کتاب ماه تاریخ و جغرافیا
تمدن اسلامي دوران‌هاي متفاوتي را پشت سر نهاده است. صرف نظر از اين که اين ادوار چگونه و بر چه اساسي تقسيم شود، مسلم است که نبايد با ادوار تمدن غربي مقايسه و زمان‌بندي و موجود در مراحل مختلف تمدن غربي، از دوران روم تا قرون ميانه و عصر جديد،…
مطالعات تاریخ اسلام
حلب در سال 333 ق، توسط سیف الدوله، مرکز حکومت شیعی حمدانی شد. فعالیت این حکومت در ابعاد مختلف باعث رواج و تثبیت تشیع در این شهر شد. بعد از حمدانیان نیز سلسله شیعی مرداسی در این شهر حکومت کردند. یکی از ابعاد فعالیت حکومت و جمعیت شیعه در این…
مطالعات تاریخ اسلام
مزیدیان یکی از حکومت های شیعی عراق بودند که در فاصلة میان سال های 350 تا 545 ه .ق برابر با 961 تا 1150م.، بر منطقة حلّه و پیرامون آن فرمان راندند. آنان که شاخه ای از اعراب بنی اسد به شمار می آمدند، نخست در محلی بین کوفه و…
الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت
پس از ظهور اسلم در شبه جزيره عربي و گسترش نسبتا سريع آن در سرزمينهاي همجوار از جمله ايران، شام، مصر، مغرب و اندلس و در نتيجه تلقي انديشه هاي متعالي آن دين با انديشه هاي ملل مغلوب، بخشي از ظرفيت فرهنگي و تمدني اسلم با ميراث تمدني ديگر ملل…
تاریخ پزشکی
نورالدین محمود بن زنگی در شهرهای مختلف قلمرو خود از جمله حلب و دمشق اقدام به تاسیس بیمارستان نمود و موقوفات قابل ملاحظه ای برای اداره آنها اختصاص داد که مهم ترین آنها بیمارستان نوری دمشق بود. این بیمارستان پس از نورالدین به حیات علمی خود ادامه داد و به…
روش شناسی علوم انسانی
این پژوهش با هدف بررسی روش مالک بن نبی در حصول معرفت اجتماعی با تأکید بر دو امر شیوه جامعه کاوی مالک و شیوه تحلیل داده او انجام شده است. دو پرسش اصلی که این پژوهش پابست پاسخ بدان ها بوده، از این قرارند: 1. مالک با چه سنخ تقسیم…
مطالعات تاریخ فرهنگی
مفهوم فرهنگ و بازسازی فرهنگی از مفاهیم بنیادینی است که به سبب دربرگرفتن گستره ی متنوعی از موضوعات و حوزه های تاریخی و اجتماعی نیازمند بحث و واگشایی از جنبه های مختلفی است. از سوی دیگر، بررسی و شناخت نگاه متفکران حوزه ی تاریخ تمدن – به ویژه تمدن اسلامی…
مطالعات اندیشه معاصر مسلمین
یکی از سرفصل‌های آسیب‌شناسی تمدن‌ها بررسی عوامل چالش زا و موانع پیش روی آن‌هاست. این بررسی، واکاوی مجموعه عواملی است که با اعوجاج در نهضت تمدنی و فرهنگ‌شهری، آن را از مسیر اصلی و یا شتاب متناسب با دوره زمانی و تاریخی‌اش دور می سازد. مقاله حاضر در پی آن…
نظریه های اجتماعی متفكران مسلمان
مالک بن نبی متفکر معاصر الجزایری به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین ایده پردازان و تحلیلگران حوزه تمدن از منظر تاریخی-اجتماعی شناخته می‌شود. در این پژوهش به دنبال آن هستیم تا جایگاه و عوامل مؤثر بر شبکه روابط اجتماعی در شکل‌گیری جوامع و تمدن‌ها را از منظر او بررسی کنیم. موضوع سه…
مجلة قبس للدراسات الإنسانية والاجتماعية
Colonial mentality as a psychological characteristic of the colonial period plays a special role in shaping opinion and action in post-colonial society. One of the serious points of the influence of this feature is its effect on human memory and their attitudes. On this basis, the present study aims to…
معرفت فرهنگی اجتماعی
«آینده‌پژوهی»علم و هنر کشف آینده و شکل بخشیدن به دنیای مطلوب فرداست. از ویژگی‌های مهم این دانش،بهره‌گیری از ابزارهای علمی به منظور ترسیم‌ چشم‌انداز متناب با ارزش‌های حاکم بر جامعه و برنامه‌ریزی برای نیل به جامعهء مطلوب است.از این رو،جامعه‌شناسان آینده‌پژوهی را ابزار هدایت اجتماعی‌ دانسته‌اند. اسلام نیز علاوه بر…
مطالعات جوان و رسانه
سبك زندگی، مجموعه¬ای از الگوهای نظام¬مند در حوزه رفتار است كه خاستگاه آن را باورها، ارزش-ها و هنجارهای شكل‌گرفته در یك فرهنگ یا خرده¬فرهنگ تشكیل می‌دهد. از آنجایی كه فرهنگ نیز از عامل دین اثر پذیرفته است، می¬توان ادعا كرد آموزه¬های دینی می¬تواند در شكل¬گیری یك سبك زندگی اثرگذار باشد.…
محفل
سبک زندگی عبارت است از مجموعه رفتارها و الگوهای کنش فردی و گروهی که معطوف به ابعاد هنجاری و معنایی زندگی اجتماعی باشد. با توجه به ویژگی انتخاب گری که در سبک زندگی وجود دارد، می توان هر مجموعه منسجمی از الگوهای رفتاری برآمده از آموزه های دینی را که…
مطالعات اجتماعی و رسانه
سبك زندگی، مجموعه ای از الگوهای نظام مند رفتاری است كه خاستگاه آن را باورها، ارزش ها و هنجارهای شكل گرفته در یك فرهنگ یا خرده‌فرهنگ تشكیل می دهد. از آنجا كه فرهنگ جوامع بشری، به میزان بسیاری از عامل دین اثر می‏پذیرد، طبیعی است كه آموزه های دینی در…
مطالعات جوان و رسانه
رفاه اجتماعی بر پایه کار و فعالیت سالم اقتصادی، از اهداف مهم و جدی آموزه های اسلامی در سطح جامعه بشری است. پایبندی عملی به باورها و ارزش های اسلامی و هنجارهای برآمده از نظام معنایی توحیدی، به صورت طبیعی می تواند رشد و شکوفایی اقتصادی جامعه، و رفاه انسان،…
دکترین مهدویت
رویکرد کلاسیک جامعه شناسان و دانشمندان حوزه مطالعات فرهنگی به مقوله سبک زندگی, مانند تمام مباحث دیگرء رویکردی توصیفی است. توجه به سبک زندگی به اقتضای شرایط جامعه غربی در چند دهه اخیر پررنگ شده و آن رامعیاری برای بررسی جامعه برای طبقه بندی اجتماع که دیگر از کارایی کافی…
سبک زندگی دینی
سبک زندگی، شامل مجموعه‌ای از رفتارها و الگوهای کنش هر فرد است که معطوف به ابعاد هنجاری و معنایی زندگی اجتماعی باشد؛ از آنجایی‌که آموزه‌های دینی بر شکل‌گیری و تثبیت باورها، ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی اثرگذار است، می‌توان گفت که الگوهای رفتاری پذیرفته‌شده در یک گروه اجتماعی، به میزان زیادی…
اندیشه سیاسی در اسلام
راهبرد بازگشت به اسلام در دوران معاصر، خوانش ها و رویکردهای گوناگونی را در جامعه مسلمان به همراه داشته است. این تلاش ها اگرچه در فضاهای متفاوت فکری و فرهنگی و مذهبی سامان یافته، اما همگی در چارچوب نظام معنایی توحیدی و با نگاه به آموزه های والای اسلامی شکل…
فرهنگ رضوی
سبک زندگی، شامل مجموعه ای از رفتارها و الگوهای کنش افراد بوده که معطوف به ابعاد هنجاری و معنایی زندگی اجتماعی است و از آنجا که آموزه های دینی بر شکل گیری و تثبیت باورها، ارزش ها و هنجارهای اجتماعی اثرگذارند، می توان گفت الگوهای رفتاری پذیرفته شده در یک…
مطالعات فرهنگی اجتماعی
دور شدن جامعه مسلمان از دوران رشد و شکوفایی تمدنی، پس از رویارویی مسلمانان با مدرنیته و تمدن غربی، آنان را به اندیشه‌ورزی ژرف و فراگیر درباره سازکار ورود دوباره جامعه مسلمان به چرخه تمدن واداشت. نظریه‌پردازی تمدنی اندیشمندان مسلمان در دو سده گذشته، فراز و فرود بسیاری داشته و…
مطالعات اسلامی آسیب های اجتماعی
دانش اجتماعی مسلمین که از زوایای گوناگون به ژرفانگری در مسائل اجتماعی پرداخته است، با کنترل شایسته‌ی آسیب‌های اجتماعی در سده‌های میانی، نقش مهمی در فراز تمدنیِ جامعه‌ی ‌مسلمان داشته است. از میان رویکردهای گوناگون دانش اجتماعی مسلمین، رویکرد خطابی بیشترین اثرگذاری را بر اندیشه و رفتار مردمان داشته و…
تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی
انحطاط تمدن اسلامی ایرانی از دیر باز مورد توجه اندیشمندان بوده است. تحقیق حاضر با تکیه بر آثار منتشره از این دو اندیشمند با روش مطالعه تطبیقی در صدد مقایسه دیدگاه آنان درخصوص عوامل انحطاط تمدن اسلامی ایرانی و راهکارهای برون رفت از آن می باشد. یافته ها نشان می…
اسلام و مطالعات اجتماعی
دستیابی به الگویی مطلوب از سیره ارتباطی رسول اکرم| در گروِ تحلیل و فهم منطقیِ اجزاء، عناصر، متغیرهای مؤثر و فرایند طی شده است؛ چرا که فرایند ارتباط به هر شکلی که برقرار شود، حداقل سه عنصر را در بر می گیرد: فرستنده، پیام و گیرنده (مخاطب). هر سه عنصر…
تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی
قرآن کتابی تاریخی نیست، اما به موضوع تاریخ توجه کرده و حتی از آن برای نیل به اهداف خود استفاده کرده است. از این رو گاهی به توصیف تاریخ پرداخته تا در پس تحلیل آن به هدف خود برسد و گاهی به سنت های تاریخ و گاه به تاریخ انبیا،…
مطالعات انقلاب اسلامی
رنسانس و انقلاب صنعتی، جهان معاصر خود را تحت تأثیر قرارداد، پیشرفت های مادی چشمگیر غرب، ممالک دیگر را ترغیب به ایجاد تحولاتی نمود تا خود را به کاروان غرب برسانند. برخی از کشورها تحول در نظام آموزش را راهکاری موثر برای این تحول دانستند. دولت قاجار نیز همین مسیر…
تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی
امیرالمومنین(ع) تاریخ را برای هدایت بشر و جامعه بشری بسیار حیاتی می دانند، چراکه با تلفیق مشاهدات شخصی و تجارب تاریخی پیشینیان مجموعه ای از دانستنی ها و سرمایه های فکری را پیش روی انسان قرار می دهد. کشف و استخراج میدان معنایی واژه تاریخ در نظام فکری امام(ع)، پیشینه…
پژوهشنامه علوی
در اندیشه رهبر معظم انقلاب اسلامی، مرحله سوم از فرایند ایجاد تمدن نوین اسلامی، تشکیل دولت اسلامی است. از سویی حضرت امیر (ع)در نامه مشهور خود به مالک اشتر در الزامات دولت اسلامی مطالب مختلفی را بیان کرده اند که عمل به آن ها می تواند به تحقق دولت اسلامی…
پژوهشنامه سبک زندگی
کار و تلاش از عناصر مهم در تحقق سبک زندگی اسلامی است و از ارکان یا عناصر مقوم تمدن نیز به شمار می رود، اما مسلمانان در سده های اخیر با پدیده کم عملی و کم کاری مواجه بوده اند که شاید یکی از علل آن بی توجهی به روش…
تاریخ اسلام در آینه پژوهش
مدیریت افکار مقوله ای است ناظر به «حوزه شناختِ» انسان که تحت تأثیر متغیرهای متعددی قرار می گیرد و مقتضیات و شرایطی متفاوت با دیگر حوزه ها همچون سیاست و حاکمیت دارد. از جمله متغیرهای مطرح در این زمینه، «اقتدار» است که بیشتر از منظر دینی و ساختار سیاسی مورد…
اندیشه نوین دینی
شناخت بستر وقوع حوادث و رویداد های تاریخی و محدوده و وسعت آن، که جهان تاریخی را سامان می دهد در مطالعات تاریخی و زندگی بشری از اهمیت بسزایی برخوردار است، توجه به دامنه تاثیر رفتارهای تاریخی انسان در عوالم مختلف علاوه بر اثر تربیتی بر فرد و جامعه، به…
تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی
وضعیت شناسی امروزین ما از مقوله علم، خصوصا در راستای سیاست گذاری های علم، نیازمند نسبت سنجی علم شناسی قرآنی با علم شناسی ِجهان علم های تمدن اسلامی به عنوان تجربه تاریخی مان در علم است. نوشتار حاضر با تمرکز بر سیالیت واکنشی تجدیدی علم به عنوان گونه ای از…
اندیشه نوین دینی
چیستی، اعتباروکاربست نظریه دینی در علم تاریخ و مطالعات تاریخی، از مسائل اساسی فلسفه علم تاریخ دینی است. کاربردی کردن نظریه دینی در علم تاریخ و تحقق عینی تحلیل دینی تاریخ، ضرورت تحقیق را مضاعف می کند. (هدف و ضرورت مقاله) سؤال اصلی تحقیق برچیستی، اعتبار و کاربست نظریه دینی…
تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی
رکود تمدنی جهان اسلام متأثر از فرهنگ غرب، رکودی فرهنگی است که همه حوزه های تمدنی ازجمله کانون خانواده را، متأثر ساخته است. تمدن گراها تنها راه برون رفت از این رکود را، رجوع به منابع دینی جهت استخراج، دستیابی و استنباط فرهنگ دینی با هدف جایگزین کردن این فرهنگ…
نامه تاریخ پژوهان
مطالعه و تحلیل انتقادی تئوری سنت تاریخی قرآن در حیطه مسائل فلسفه نظری تاریخ است.هدف‌ مقاله حاضر،بررسی تحلیلی و انتقادی تئوری شهید صدر درباره سنت تاریخی قرآن است.هم‌چنین تبیین‌ ساختارها و قالب‌ها،و صفات و ویژگی‌های سنن و قوانین تاریخی قرآن و نیز تحلیل اشکال و چهره‌های‌ سنن و قوانین تاریخی،از…
روش شناسی علوم انسانی
پژوهش‌های فلسفی تاریخ با توجه به کاربرد متفاوت واژه‌ی تاریخ، به دو شاخه‌ی متفاوت معرفتی (معرفت درجه اول و درجه دوم) تقسیم می‌شود. معرفت درجه اول فلسفه‌ی نظری یا جوهری تاریخ، و معرفت درجه‌ی دوم فلسفه‌ی تحلیلی یا انتقادی یا فلسفه‌ی علم تاریخ است. مقاله‌ی حاضر درصدد بررسی تمایز موضوعی،…
تاریخ اسلام
تمدن پژوهی در نظام علمی غرب، سابقه­ای دیرینه دارد و چیستی تمدن اسلامی از این قاعده مستثنا نیست. هدف اصلی نگارش این مقاله، شناخت چیستی تمدن اسلامی براساس تنوع رویکردها است. با توجه به مفهوم شناسی تمدن با رویکردهای ماهیت نگر، تمایزنگر، علت­نگر و تحلیل مفهومی و با توجه به…
الاستغراب
من الأمور التي زادت مصطلح «العلمانية» غموضاً وإبهاماً بعض المراجعات المهمة التي قام بها بعض المفكرين والباحثين للمصطلح في الشرق والغرب. في هذا النص للمفكر العربي المصري الراحل عبد الوهاب المسيري سوف نقرأ مراجعة نقدية شاملة لمفهوم العلمانية كما جرى التعامل معه في الغرب وكذلك الكيفية التي تم التعاطي بشأنه…
الاستغراب
أصبحت كلمة «استنارة»، مؤخراً، كلمة محورية في الخطاب السياسي والفلسفي العربي. وقد يكون من المفيد أن نُعلق على ما حدث للمصطلح في السياق العربي. ولنا أن نلاحظ أن تعريفات الاستنارة في الأدبيات العربية تعريفات عامة للغاية مثل «حق الاجتهاد والاختلاف»، و«شجاعة استخدام العقل»، و «لا سلطان على العقل إلا سلطان…
الفكر الإسلامي المعاصر (إسلامية المعرفة سابقا)
يطرح الباحث مشروعاً على العلماء والمفكرين حول علاقة المسلمين مع الآخر (الغرب) بحضارته وثقافته، ويعرض البحث لنظرة الغرب إلى المسلمين تاريخاً وحضارة من خلال (علم الاستشراق). ودعوة الباحث إلى إنشاء علم جديد هو (علم الاستغراب). ويفصل البحث أسباب تفكك العقل العربي الإسلامي، ويؤكد على مفهوم نسبية الغرب، وتراجع المركزية الغربية.…
الفكر الإسلامي المعاصر (إسلامية المعرفة سابقا)
تدعو الباحثة إلى تجاوز الجدل بين المؤيدين والمعارضين لإسلامية المعرفة، وتحاول الخروج من دائرة النظرية الاجتماعية الغربية، بتقديم منظور إسلامي قادر على تقديم إطار تحليلي أكثر تفسيرية للظواهر الاجتماعية والسياسية. وتبحث الدراسة في الوظيفة السياسية للأسرة في التغيير بمعناه الواسع الذي يروم استعادة إسلامية المجتمع والدولة. فتستعرض موقف الرؤية الغربية…
الفكر الإسلامي المعاصر (إسلامية المعرفة سابقا)
نهج الشيخ الغزالي نهج الوسطية الإسلامية، ووقف في مواجهة أعداء الإسلام وأصحاب التدين الفاسد. يسرد البحث قصة حياة الشيخ الغزالي، ونشأته، ومسيرته العلمية، ثم المرأة في فكر الغزالي، وتناوله لوضع المرأة ووظيفتها في المجتمع الإسلامي من خلال كتابه (قضايا المرأة بين التقاليد الراكدة والوافدة). ومناداته بنهضة نسائية إسلامية رشيدة تعالج…
الفكر الإسلامي المعاصر (إسلامية المعرفة سابقا)
يولد الإنسان مزوداً بالعقل والإدراك الذي ميزه الله به عن سائر المخلوقات، وهو ذلك التميز الذي أشار إليه القرآن الكريم في قوله تعالى "وَعَلَّمَ آدَمَ الأَسْمَاءَ كُلَّهَا" (البقرة:31) فليس المقصود -فيما أرى هنا- تعليم آدم منطوق أسماء الأشياء، فذلك مما لا يدل عليه تكوين الإنسان وقدرته كما فطره الله، ولأن…
الفكر الإسلامي المعاصر (إسلامية المعرفة سابقا)
في هذه الورقة يحاول الكاتب توضيح العلاقة بين الرؤية الكلية والمنهجية والأداء التربوي، وكيف أن تصحيح الرؤية الكونية الكلية والمناهج المعرفية المتبعة في الفكر التربوي والممارسة التربوية أمر ضروري لنجاح الإصلاح التربوي. ويخلص الكاتب إلى أن الدافع الغريزي للأبوة الذي يقود إلى العمل المخلص الدائب لما فيه مصلحة الطفل والناشئة…
الفكر الإسلامي المعاصر (إسلامية المعرفة سابقا)
مَرّت قرونٌ عديدة على أزمةِ تدهوُرِ الأمَّة، وانحطاطِها وتمزُّقِها، ونيْلِ الأعداءِ منها، ولم يَكن نصيبُ جهودِ الإصلاحِ أكثرَ من معالجاتٍ لَمْ تمنعْ استمرارَ التدهورِ الذي أمْسَى تراجعاً وانهياراً، حين برَزَ إلى الساحةِ مُنافسٌ حضاريٌّ، ملَكَ من المعرفة والقدرة والفعالية والمبادرة، ما لم تعدْ تتحلَّى الأمَّةُ بشيءٍ منه، ولا تملكُ أياً…
الفكر الإسلامي المعاصر (إسلامية المعرفة سابقا)
نتَّفق جميعاً على أنَّنا، إذا شئنا أن نحسّن تربية أبنائنا ونعيد بناء أمة الإسلام ومجتمعاتها، فإنه يجب على أبناء الأمة، وخاصة الدعاة وأئمة الجُمَع والوالديْن، أن يكونوا على دراية معرفية بالمفاهيم الاجتماعية، وما تمثّله في الفطرة الإنسانية في مجال السياسة والاقتصاد وعلم النفس والاجتماع... . ومن الواضح أنَّ هذه الدراية…
الکلمة
لكل مشروع حضاري موقف حضاري يمثل الدرجة التي بلغها الوعي التاريخي في سياق الزمان والمكان، من حيث الفهم والتفسير والتنظير والتغيير، في التعاطي مع الواقع من خلال الماضي والحاضر والمستقبل، ويتجلى في إنجازات ومنتجات حضارية يحفظها التاريخ وتتناقلها الأجيال. الموقف الحضاري في مشروع «التراث والتجديد» مرتبط بأحوال المجتمع العربي الإسلامي…
الکلمة
يعكس المقال أسلوب وغايات الفكر الفلسفي النقدي لدى محمد إقبال، من خلال كتاباته في الفكر الديني وصلته بالحضارة الغربية، ويرسم استراتيجية الإصلاح والتجديد وفق منهج يجمع بين الإسلام وبين الحضارة الحديثة، في سياق يربط بين الفلسفة والدين والعلم وبين التنوع في نظم المعرفة، بالاعتماد على تصور دقيق لمدلول الإصلاح وشروطه…

پایان نامه ها


نشست های علمی


افراد