728 x 90
728 x 90



کتاب ها


یادداشت ها


مقاله ها


60 مقاله
سیاست متعالیه
هدف پژوهش حاضر تبیین رابطه جهانی‌شدن و دولت تمدنی است. در این راستا، و با روش توصیفی- تحلیلی، تمایزات دولت تمدنی با دولت ملی مورد اشاره قرار گرفته و نشان داده شد که چگونه دولت تمدنی امکان بهره‎مندی از مزایای جهانی شدن را با استفاده از تکثرات موجود در خود…
رهیافت های سیاسی و بین المللی
تحول نظری در روابط بین الملل از جمله موضوعات مهم در دانش این حوزه است. در بررسی تحولات نظری، مسئله کانونی، چگونگی خلق نظریه های جدید، ایجاد مناظره های علمی میان نظریه ها و در نهایت ظهور نظریه هایی متفاوت و یا متعارض است. ورود مفهوم تمدن به دانش روابط…
الحوکمه فی القرآن و السنه
الحضاره هی «أشمل نظام للتعاملات البشریه» التی تتجلی علی مستوی العالم بأسره. لکن هل یمکن للمستضعفین مع بقاءهم علی استضعافهم، أن یبنوا حضاره وتکون لهم کلمه بین الأمم المتحضره؟ شکّل هذا السؤال اللبنه الأساسیه لهذه الدراسه التی تحاول التطرق إلی مفهوم الإستضعاف من نواح متعدده مع التمییز بین «الإستضعاف» و…
مطالعات فرهنگی اجتماعی
دور شدن جامعه مسلمان از دوران رشد و شکوفایی تمدنی، پس از رویارویی مسلمانان با مدرنیته و تمدن غربی، آنان را به اندیشه‌ورزی ژرف و فراگیر درباره سازکار ورود دوباره جامعه مسلمان به چرخه تمدن واداشت. نظریه‌پردازی تمدنی اندیشمندان مسلمان در دو سده گذشته، فراز و فرود بسیاری داشته و…
نامه تاریخ پژوهان
مطالعه و تحلیل انتقادی تئوری سنت تاریخی قرآن در حیطه مسائل فلسفه نظری تاریخ است.هدف‌ مقاله حاضر،بررسی تحلیلی و انتقادی تئوری شهید صدر درباره سنت تاریخی قرآن است.هم‌چنین تبیین‌ ساختارها و قالب‌ها،و صفات و ویژگی‌های سنن و قوانین تاریخی قرآن و نیز تحلیل اشکال و چهره‌های‌ سنن و قوانین تاریخی،از…
روش شناسی علوم انسانی
پژوهش‌های فلسفی تاریخ با توجه به کاربرد متفاوت واژه‌ی تاریخ، به دو شاخه‌ی متفاوت معرفتی (معرفت درجه اول و درجه دوم) تقسیم می‌شود. معرفت درجه اول فلسفه‌ی نظری یا جوهری تاریخ، و معرفت درجه‌ی دوم فلسفه‌ی تحلیلی یا انتقادی یا فلسفه‌ی علم تاریخ است. مقاله‌ی حاضر درصدد بررسی تمایز موضوعی،…
تاریخ اسلام
تمدن پژوهی در نظام علمی غرب، سابقه­ای دیرینه دارد و چیستی تمدن اسلامی از این قاعده مستثنا نیست. هدف اصلی نگارش این مقاله، شناخت چیستی تمدن اسلامی براساس تنوع رویکردها است. با توجه به مفهوم شناسی تمدن با رویکردهای ماهیت نگر، تمایزنگر، علت­نگر و تحلیل مفهومی و با توجه به…
دین و ارتباطات
این پژوهش به مطالعه مفهوم «صمیمیت» در اجتماع منزلی به عنوان رمز «اثربخشی ارتباطات خانوادگی» و کمک گرفتن از این مشخصه برای اثربخشی دیگر انواع ارتباطات در اجتماع مدنی انسانی می پردازد. در این مقاله با کمک گرفتن از روش تحقیق تحلیلی استنتاجی نسبتی میان مفهوم «صمیمیت» در اندیشه اندیشمندان…
الاستغراب
محور اشتغال هذه الدراسة، استخراج الأسس النظرية القيمية التي قامت عليها الحداثة الغربية، كما تعمل على تقديم تصوّر عن ماهيّة وطبيعة الحداثة كقيمة تاريخية وحضارية ولا سيما في ما يرتبط بمبانيها وأهدافها وعناصرها. وعلى الرغم من تعرّفنا إلى الحداثة وفهمنا لهويّتها على نحو الإجمال، يسعى الباحث الإيراني محمد رضا خاكي…
اندیشه تمدنی اسلام
جریان شناسی دینی معرفتی در عرصه بین الملل
رسالت جامعة المصطفی صلی الله علیه و آله و سلّم برای آموزش در عرصه بین الملل، ضرورت شناخت فرهنگ‌ها و بسترهای تمدنی جوامع انسانی را گوش زد می‌کند. شناخت فرهنگ و بسترهای تمدنی به نظریه و تبیین سطح و نوع رویکرد نیاز دارد. مروری انتقادی بر نظریات و مباحث مطرح…
علوم سیاسی (باقرالعلوم)
نوشتار حاضر بر اهمیت مسئله یابی جایگاه دین در روابط بین الملل تاکید می نماید که به منزله مقدمه ای برای دست یابی به علمی اجمالی در مباحث مربوط به دین در روابط بین الملل می باشد. از جمله این مقدمات، تبیین چگونگی حذف و به حاشیه رانده شدن دین…
علوم سیاسی (باقرالعلوم)
هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش کلان داده ها در تصمیم سازی و سیاست گذاری است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و بر این فرض استوار است که کلان داده ها با اتکا به منابع مشخصی هم چون «اینترنت اشیاء»، «داده های باز» و «فرایند»ها، با کشف الگوهای ناشناخته به کاهش…
کتاب نقد
متن حاضر مشروح نشست گرایش های سکولاریسم در اندیشه غرب است ک با حضور مهمانان زیر برگزار شد: پروفسور کریستیان کنزیان، حجج الاسلام حبیب الله بابایی، علی اصغر نصرتی ، مهدی علیزاده و یوسف حسین نژاد.
نقد و نظر
این مقاله در صدد معرفی الهیات عملی و نحوه صورت بندی آن در تاریخ اندیشه مدرن دینی در مسیحیت است. برای انجام این معرفی، به الف) زمینه های تاریخی و اجتماعی (سکولاریزاسیون در غرب)؛ ب) اندیشه های الهیاتیِ پیشین (الهیات شبانی و الهیاتی اخلاقی)؛ ج) شخصیت ها و متفکران اثرگذار،…
آیینه پژوهش
نسبت میان مسیح و فرهنگ، از سوی الهی دانان مسیحی به سه شکل ترسیم و پیشنهاد شده است. نویسنده در مقاله حاضر، الگوهای مختلف در نسبت میان دین الهی و فرهنگ انسانی در تفکر مسیحی را در بوته نقد و بررسی قرار داده اس ت. در این راستا، ابتدا پرسش…
نقد و نظر
الهیات تمدنی را می توان به دو مفهوم به کار برد: نگرش الهیاتی به مقولات تمدنی، و نگاه تمدنی به موضوعات الهیاتی. این مقاله، بسط این دو معنا از الهیات تمدنی است تا در نخستین گام، مفهوم نگرش الهیاتی به مقولات تمدنی را بررسی کرده و معنای این تعبیر (الهیات…
اسلام و مطالعات اجتماعی
مراد از «عشق عُرفی»، عشق معطوف به این جهان و بهره های دنیوی آن با معیارهای این زمانی و این مکانی است. در این عشق، نه تنها تعلقات جنسی، بلکه توجه به شمایل (کمال) زیبای دیگران هم برای اهداف دنیوی است. پر واضح است که چنین عشقی در تاریخ عشق،…
نقد و نظر
ماهیت وجودی تمدن کمتر در فلسفه بررسی شده است، ولی آن مقدار از فلسفه که به تمدن پرداخته است، مسائل مهمی را پیش کشیده و جنبه ها و زوایای تازه ای را گشوده است. در این مقاله، نه به همه جنبه های فلسفیِ تمدن، بلکه تنها به برخی از پرسش…
آیینه پژوهش
مفهوم جدید تمدن در غرب را باید از قرن هجدهم و نقطه ارتباط بین تمدن و مدرنیته دنبال کرد. لفظ تمدن در نیمه دوم قرن 18 در فرانسه مفهو مسازی شد و به معنای «طراحی جامعه که در آن حقوق و قوانین شهری جایگزین قوانین نظامی شود » به کار…
پژوهش های فلسفی - کلامی
ژیرار با ارجاع خشونت به سرشت انسان، تقلید را عامل اصلی خشونت می داند. از نظر ژیرار ستایش الگو، تقلید از تمایلات الگو را در ستایشگر برمی انگیزد. این امر به رقابت و خشونت میان مقلد و الگو منتهی می شود. ازآنجاکه تقلید ویژگی سرایت دارد و مسری است کل…
تمدن نوین اسلامی
سازمان های پیشرفته نمادی از رشـد تمدنیانـد. توسـعه و پیشـرفت هـر سـازمانی نیازمنـد نــوعی تــوان مغزافـزاری یــا بــه عبــارتی شـیوه ای خــاص از تفکــر جهــت تصمیم سازی و تصمیم گیری است . بررسی چگونگی عمق بخشی تفکـر علمـی در سازمان ها هدف اصلی این نوشتار است . مفروض این است…
تمدن نوین اسلامی
شاخص‌های تمدن را از دو منظر می‌توان فهرست کرد و در سنجش تمدن‌ها به کار بست: منظر مدرن غربی که بیشتر معطوف به تمدن سکولار شکل‌گرفته در مغرب‌زمین است؟؛ منظر قدسی که معطوف به تمدن اسلامی و منابع و مصادر مربوط به آن (به‌ویژه قرآن) در مشرق‌زمین است. آنچه در…
تمدن پژوهی
این تلقی که علوم جدید، ملهم از بنیادهای متافیزیکی است و برای تحول در آن باید مبانی دیگری را از قرآن، روایات، مجموعه‌ علوم اسلامی حوزوی و به‌خصوص از فلسفه اسلامی جایگزین آن ساخت، تلقی نادرستی نیست؛ اما اغلب گرفتار تصورات تصنعی و مکانیکی است و کمتر با ماهیت و…
تمدن پژوهی
نظریه تکامل، همانند اکثرِ نظریات علمی، تنها متأثر از ابعاد معرفتیِ ایجادکننده آن نیست و عوامل فردی و اجتماعی و تمدنی هم در تکوین آن تأثیرگذار بوده‌اند. این نظریه توسط چارلز داروین در جهان علم در بدو امر به‌صورت نظریه‌ای زیست‌شناسانه مطرح شد. این نوع نگاه به عالَم، خالی از…
مطالعات بنیادین تمدن اسلامی
مقایسه گرایش های شناختی، رفتاری و عاطفیِ هویت دینی دانش‌آموزانِ متوسطه دوم با ویژگی های دموگرافی مختلف مبتنی بر ارزش های تمدن اسلامی
مطالعات بنیادین تمدن اسلامی
با توجه به ماهیت فطری، الهی و انسانی انقلاب اسلامی و طرح نوینی از الگوی تعاملی فرامرزی مبتنی بر ارزش‌های اسلامی - ایرانی در تقابل با سیستم غالب از سوی امام خمینی (ره)، رسیدن به تمدن نوین اسلامی با محوریت خردباوری، خودباوری، فرهنگ گرایی و معنویت مداری، هدف ج.ا.ایران تبیین…
مطالعات بنیادین تمدن اسلامی
انقلاب اسلامی در مسیر تحقق آرمان‌های خود، نیازمند تشکیل دولت مطلوب اسلامی است؛ این دولت باید ظرفیت ساختن تمدن نوین اسلامی را داشته باشد؛ ازاین‌رو می‌توان موقف کنونی انقلاب اسلامی را مرحله‌ی دولت‌سازی تمدنی نامید. اما مساله این‌جاست که این مرحله، به‌نحو شایسته و بایسته‌ای پیش نرفته است. هدف از…
مطالعات بنیادین تمدن اسلامی
بنیادی‌ترین مسأله در دست‌یابی به تمدن نوین اسلامی، نقش عقل، تجربه و وحی است. نظریه‌پردازان مسلمان، در راستای نقد تمدن غرب و دست‌یابی به تمدن اسلامی، به نظریه‌های گوناگونی از علم دینی دست‌یافته‌اند؛ این نظریه‌ها علی‌رغم نقد مبانی تمدن غربی، به خاطر ضعف در روش‌شناسی معرفتی خود، نتوانسته‌اند علم دینی…
مطالعات بنیادین تمدن اسلامی
در نظام ولایی که پرچمدار گفتمان مردم­سالاری دینی است، مردم هم علت موجده­ انقلاب و نظام برآمده از آن و هم علت مبقیه­ی آن دو هستند و حاکمیت اساساً بدون مردم معنا و موضوعیتی ندارد و مردم به مثابه ولی­نعمت، نمی­توانند هیچ نسبتی با شئون حاکمیتی، مدیریتی، جامعه­پردازی و بالتبع…
درس هایی از مکتب اسلام
فصلنامه حکمت و فلسفه
برغم وجود مطالب و نظرات وسیع و روشن در نزد حکیمان اسلامی در خصوص سیاست و حکومت و فلسفه سیاسی، از سوی برخی نویسندگان اظهار شده است که در تفکر اسلامی، به‌خصوص مسلک صدرائی، سیاست و فلسفه سیاسی جایگاهی ندارد. آنها معتقدند از آنجا که در اندیشه اسلامی – بخصوص…
فرهنگ پویا
مراد از علوم انسانی، به سعادت رسیدن انسان است. در این صورت باید بگوییم این سعادت تابع تصوراتی است که ما از انسان داریم. تصوری که از انسان در جهان‌بینی الهی هست با تصوری که از انسان در جهان‌بینی مادی وجود دارد، متفاوت است. علوم انسانی الهی نمی‌تواند با علوم…
مطالعات خاورمیانه
این مقاله، وضعیت کنونی دنیای اسلام را با قواعد انباشته شده تمدن سازی مورد تطبيق قرار می دهد. هر چند که مقاله تمادی تئوریک دارد ولی از یک محتوای کاربردی برخوردار است. شناخت پارامترهای فرهنگ، قدرت و ثروت در جهان اسلام فعلی از یک طرف و تطبيق آن با قواعد…
پژوهشنامه تاریخی انقلاب اسلامی
دراین مقاله به بررسی مفهوم «دین» و «تمدن»، نسبت ورابطه این دو با یکدیگر و تبیین نقش «دین» در تکوین «تمدن» پرداخته شده است. چنان که می دانید «دین» حقیقتی متعالی و مجموعه ای از قوانین و برنامه هاست که غایت آن تکامل وکامیابی بشر است. «تمدن» نیز مقوماتی دارد…
دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
اين مقاله تلاشي است براي بررسي جايگاه انگاره گفتگوي تمدن ها در نظريه روابط بين الملل. از ميان نظريه هاي روابط بين الملل سازه انگاري به عنوان يکي از بسترهاي نظري مناسب براي جذب اين انگاره انتخاب شده است، زيرا اين نظريه بر ابعاد هستي شناختي روابط بين الملل، بر…
تحقیقات فرهنگی ایران
از جمله مفاهیم پُرمناقشه در علوم انسانی مفهوم «تمدن» است که در مورد آن کمتر توافقی میان اندیشمندان می توان یافت؛ چه در تعریف و چه در جهت گیری. ادبیات بسیاری در مورد «تمدن» تولید شده و هریک از زاویه ای خاص بدان پرداخته اند. برخی رو به گذشته دارند…
گزارش و گفت و گو
زبانی که به آن سخن می گوییم و می نویسیم زبانی است آسان و توانا و زیبا با پیشینه ای بسیار کهن و روشن. زبان ملی کنونی ما حتی در روزگاران باستانی به عنوان زبان رسمی فرهنگی در شاهنشاهی پهناور ایران به کار می رفته است. این نوشته درباره ویژگی…
کتاب ماه
و بعد از حوادث یازده سپتامبر تحلیل های مربوط به طرح گفت و گوی تمدنها عمدتا به دو گروه تقسیم شده: از یک نگاه باتوجه به حوادثی که در اوضاع منطقه خاورمیانه به وقوع پیوسته است صحبت از گفت وگوی تمدنها بیهوده به نظر می رسد. از نگاهی دیگر وقوع…
مطالعات خاورمیانه
گفته اند که عنصر نهایتا تعیین کننده در تاریخ تولید و باز تولید زندگی حقیقی است و این آخری تولید نمی شود، مگر با تحقق بخشیدن به تناقض نماهای (پارادوکس های زندگی بشری ؛ مثلا یکی از پایه های آن تولید و باز تولید انسانهایی است که به تمام معنا…
بازتاب اندیشه
نویسنده به بررسى سه مدل تمدنى ‏اندیشى، یعنى مدل موج سوم تافلر، مدل برخورد تمدن‏هاى هانتینگتون و مدل لیبرال دموکراسى فوکویاما مى‏پردازد و سپس نتیجه مى‏گیرد که هیچ یک از این مدل‏ها با واقعیت‏هاى آینده جهان سازگارى ندارد.
سیاست خارجی
نویسنده بر این باور است که نظریه نظم جهانی در تبیین چگونگی توسعه ی سرمایه داری و روند جهانی شدن نسبت به نظریه ی رئالیسم از کارایی بیشتری برخوردار است. در بخش نخست این مقاله به ریشه های جهانی شدن و در بخش بعد درباره ی ارتباط دو جانبه و…
گفتمان
مطلب حاضر در صدد آن است تا با بررسی مفهوم فرهنگ و تمدن، به بحث در باب تعامل این دو مفهوم با یکدیگر بپردازد. در این راستا تمدن اسلامی به عنوان یکی از برجسته ترین نهادهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی که نقش اساسی را در گفت وگوی تمدنها ایفا می…
سوره اندیشه
اگرچه «فلســفه علوم اجتماعی» خودامری معرفتی اســت و در ســاحت انديشــه و معرفت مکانيابی می شــود،وگرچه خود مشخص نما و جايگاه نمای برخی اصول،پيشفرض ها،مفاهيم و ... معرفت علمی است،بااينحال خود نيز میتواند مشمول اين قاعده و رسم،البته به سياقی ديگر،باشد. فلسفه علوم اجتماعی را میتــوان ديد و میتوان جایگاهش…
ماهنامه خبری علمی و فرهنگی گزارش و گفتگو
در مقاله حاضر تلاش بر این بوده است که ضمن معرفی و توضیح سمبل، به بررسی نقش آن در شناخت مذاهب، عقاید و نحوه زندگی ملل قدیم از دید باستان شناسی بپردازیم و زمینه پیدایش این سمبلها را بر روی آثار برجای مانده از این ملل (شامل نقوش برجسته، نقوش…
گفتمان
دیالوگ تمدن ها را باید در دیالکتیک تمدن ها یافت. در حالی که دیالوگ در سطح آگاهانه صورت میگیرد، دیالکتیک تمدن ها در سطحی ناآگاهانه قرار دارد. اندیشه دیالکتیک تمدن در مقابل دو دیدگاه قرار دارد. یکی دیدگاه تمدن مسلط بر محور عقل پایه و علم پایه است، و دیگری…
رواق اندیشه
«ابهام» اگر در حد مقدمه باقى بماند، صفتى خوب و در برخى موارد، لازم است؛ زیرا تا این حالت نباشد، ضرورت تفکر براى رسیدن به حقیقت، رخ نمى‏نماید. اما اگر ثابت و پا برجا بماند نه تنها مفید نبوده بلکه مانند خوره‏اى به جسم و جان بشر افتاده و او…
نامه علوم اجتماعی
عصر متمدن كنوني براي عدم اعمال خشونت بر ديگري، محدوديت ها و به يك معنا خشونت هاي بسياري را در قالب اداب و قواعد رفتاري بر بدن تحميل مي‌كند. به نظر نوربرت الياس، در عصر جديد، بشر دائماً خود را كنترل مي‌كند و تحت انضباط قرار مي‌دهد. بر اساس اين…
نقد و نظر
در بیشتر رشته های علوم انسانی تحلیل ها مبتنی بر نظریه ها صورت می گیرند و اساساً تحلیل خارج از نظریه اتقان و اعتبار کافی را ندارد. در نوشتار پیش‌رو به این پرسش پرداخته می شود که در حوزه مطالعات تمدنی - به‌عنوان یکی از حوزه های مطالعاتی نظری علوم…
آیینه پژوهش
کتاب هویت تمدنی: تولید و بازتولید تمدن ها در روابط بین الملل، ویراسته مارتین هال و پاتریک جکسون از مجموعه فرهنگ و دین در روابط بین الملل است. نویسندگان کتاب در گام نخست تلاش دارند تا مخاطب خود را به ارزشمند بودن تحلیل سیاست بین الملل بر حسب تمدن ها…
حکومت اسلامی
این نوشته، در صدد تطبیق عقل عملی بر عقلانیت تمدنی (عقل عامل در عرصه تمدن) است تا راه را برای رویکردهای عملی در ساحات متعالی، هموار کرده و تحقق عملیِ آموزه­ های دینی را ممکن سازد. از رهگذر چنین عقل فعالی در اندیشه دینی، نه فقط مقابله با سکولاریزاسیون (نفی…

پایان نامه ها


نشست های علمی


افراد