دیالوگ تمدن ها را باید در دیالکتیک تمدن ها یافت. در حالی که دیالوگ در سطح آگاهانه صورت میگیرد، دیالکتیک تمدن ها در سطحی ناآگاهانه قرار دارد. اندیشه دیالکتیک تمدن در مقابل دو دیدگاه قرار دارد. یکی دیدگاه تمدن مسلط بر محور عقل پایه و علم پایه است، و دیگری دیدگاهی است که غلبه نهایی تمدن عقل را با تردید می نگرد و هویت فرهنگی و دینی خود را حفظ، و به کثرت فرهنگی در جهان اعتقاد دارد. در کنار این دو دیدگاه، دیدگاههای دیگری در باب ماهیت تعامل تمدنی قرار دارد که یکی به برخورد و نزاع و دیگری به تجربه های فرهنگی متفاوت و تکثر درون تمدنی اعتقاد دارد. اما بطور کلی و با توجه به ناخودآگای دیالکيک تمدنی و خودآگاهی دیالوگ، باید بیان داشت که انسان همواره موجودی چند تمدنی است و هیچ فردی نمی تواند خود را در تمدنی خالص و با ناب بداند. گفتگوی تمدنها وسیله ای است در برابر آگاهی کاذب که سعی دارد تا با واژگونه نشان دادن واقعیت، انسان را در ناخودآگاه تاریخ قرار دهد.