تبار شناسی مفهوم تمدن اسلامی از مشروطه تا انقلاب اسلامی

مقدمه دو انقلاب با عنوان مشروطه و انقلاب اسلامی، در فاصله تقریبی هفتاد سال در کشور » حس تمدن خواهی « ما رخ داد ) 1285 و 1357 ش(. این دو رخداد انقلابی، چه نسبتی با ما ایرانیان داشته است؟ انقلاب، ایجاد دگرگونی از وضعی به وضع دیگر به روش…

نگاه مقایسه‌ای به معرفت‌شناسی ساختارگرا و تکامل‌گرا در تحول علوم انسانی و تأثیر آن در مهندسی تمدن نوین اسلامی

اساساً مهندسی یک تمدن و توسعه اجتماعی بدون مجهز شدن به ابزار و علوم امکان‎پذیر نیست. شبکه هماهنگ علوم و دانش نیز ارزش‎های مکتبی را در عینیت اجتماعی در قالب تمدن تحقق می‌بخشد. در این میان علوم انسانی در شبکه دانش از جایگاه و منزلت ویژه‌ای برخوردار است و مبانی…

چالش‌های کنشگری حوزه علمیه در تدوین سیاست‌های فرهنگی

فرایند سیاستگذاری فرهنگی به صورت کلی شامل سه مرحله تدوین، اجرا و ارزیابی می‌باشد. مرحله تدوین به عنوان زیربنا و پایه‌ی سایر مراحل، از اهمیت و حساسیت بیشتری برخوردار است و هر حاکمیتی سعی می‌کند با استفاده حداکثری از نظرات کارشناسان و خبرگان، به گونه‌ای سیاست‌های فرهنگی خود را تدوین…

حوزه علمیه و روحانیت در آینه پیمایش سرمایه اجتماعی

ســـرمایه اجتماعـــی، به مثابه نوعی دارایی اســـت کـــه در اختیار و تصاحـــب افـــراد، گروههـــا، ســـازمانها، نهادهـــا و نظـــام اســـت و درنهایـــت آن را دارایـــی جامعه دانســـته اند کـــه منافع حاصـــل از آن، بـــه کل جامعـــه و افـــراد برمیگـــردد؛ آن مـــاط و ســـیمانی اســـت کـــه افـــراد، جوامـــع و نهادهـــا را بـــه…

آزادی در اندیشه امام خمینی(ره): تحلیل مصاحبه های امام با خبرنگاران در نجف، پاریس و قم

آزادی در سده های اخیر، یکی از مسائل مهم و در کانون توجه بوده است. امام خمینی (ره) به عنوان متفکری مسلمان و رهبر انقلاب اسلامی، مواضع مهمی درباره آزادی داشته است. هدف اصلی نوشته حاضر این است که به تحلیل مواضع امام خمینی (ره) در باب آزادی در مصاحبه…

امکان و امتناع پژوهش در حوزه

مناسبات حوزه و نظام اسلامی (با محوریت کارویژه فقه حکومتی)

حوزه و روحانیت کاکردها و کارویژه های گونه گونه و متعددی را داراست. بخشی از این کارویژه ها دائمی و همیشگی بوده و دارای ظهور و بروز می باشد. مانند: فهم، حفظ، ترویج و دفاع از دین و معارف آن. بخشی از کارویژه ها در عین دائمی بودن، ناملموس و…

نظریه عدالت اجتماعی علامه طباطبایی و مبانی آن

مسئله عدالت همواره مورد توجه متفکران بوده است. در این نوشتار، به بررسی، تحلیل و ارائه منطقی نظریه علامه طباطبایی درباره عدالت اجتماعی پرداخته ایم. مسئله این پژوهش، بررسی چیستی مبانی نظریه عدالت اجتماعی در اندیشه های علامه طباطبایی است و اینکه وی چگونه از آن مبانی به نظریه عدالت…

ضرورت و راهکار عدول از باورهای عامیانه در مسیر پایه‌ریزی تمدن نوین اسلامی

امروزه بخش مهمی از فرهنگ عمومی جامعه» نگرش‌ها و رفتارهایی است که از آن با عنوان «باورهای عامیانه» یاد می‌شود. به‌رغم اهمیت این موضوع در مسیر پایه‌ریزی تمدن نوین اسلامی و نوع مواجهه با آن در بخش نرم‌افزاری تمدن» یعنی سبک زندگی اسلامیء تحقیقی دراین‌زمینه یافت نشد. نوشتة حاضر با…

بررسی گفتمانی امکان گفتوگوی تمدن اسلامی و تمدن غرب (مبتنی بر دو نامه رهبر معظم انقلاب دام ظله به جوانان غربی)

غرب» تمدن اسلامی را به‌عنوان تمدن به رسمیت می‌شناسد.ء اما حاضر به «گفتوگو» با آن نیست و درمقابل از رویکرد «برخورد» استفاده می‌کند؛ این امر مسله‌ای اساسی وین تمدن اسلامی و تمفن غرب است, نخستین و مهم‌ترین گام نظریه‌پردازان سیاسی غرب برای برخورد آن است که امکان گفت‌وگو بین تمدن…

واکاوی مفهوم «تمدن نوین اسلامی» با رویکرد معناشناختی

بی گمان، سخن گفتن از تمدن نوین اسلامی و ارائه هر طرح و نظریه ای دراین باره ، نخست مستلزم درک صحیح و واقعی از مفهوم تمدن است. تمدن واژه ای آشنا، درعین حال مبهم و پرمناقشه است که درباره چیستی آن گفت وگوهای بسیاری انجام شده و دیدگاه های…

تمدن نوین اسلامی در بستر اصلاح فرهنگی (تبیین اندیشه‌های تمدنی مالک بن نبی)

مالک بن نبی اندیشمند مسلمان و معاصر الجزایری است که در پی تاملات ژرف پیرامون وضعیت کنونی جامعه مسلمان، مهم ترین چالش های فرهنگی آن شامل شکاف عمیق در شبکه روابط اجتماعی، فراگیری روحیه استعمارپ ذیری و رنگ باختن هویت دینی را ذیل مقوله کلان تمدن، شناسایی و تحلیل کرده…