یکی از مؤلفه‌های هویت‌بخش هر تمدنی، ارزش‌هایی است که بر همه ابعاد و اضلاع آن تمدن و به ویژه بر سوگیری‌های آن اثرگذار است. زنده نگاه داشتن این ارزش‌ها در گروی مجاهدت‌ها و فداکاری‌ها و از جان‌گذشتگی‌های شخصیت‌هایی است که چه بسا بهره‌وران و حتی نقش‌آفرینان آن تمدن در دوره‌های بعد از آن آگاه نباشند ولی این ناآگاهی موجب از بین رفتن واقعیت و یا توجیه‌کننده غفلت از آن نیست. به عنوان مثال استقرار دولت اسلامی در مدینة النبی که بذر نخستین تمدن پیشین اسلامی به شمار می‌رود رهین خون شهیدانی است که در غزوه‌های بدر و احد و حدیبیه و احزاب و فتح مکه و حنین و تبوک بر سر آرمان‌ها ایستادند و از جان خود گذشتند تا ارزش‌های تمدن‌ساز در جامعه ریشه بدواند و خون آنها بود که بنیان‌های تمدن اسلامی را استواری بخشید. ولی از قرن دوم هجری به این سو چند تن از مسلمانان حتی از نام آن شهیدان آگاهی داشتند؟ آیا جز نام چند شهید شاخص مانند حمزه سیدالشهدا و جعفر بن ابی‌طالب حتی نام دیگر شهیدان را می‌دانستند؟ و یا در باره شهیدان برجسته هم آگاهی درستی در باره زندگی و سلوک اجتماعی و مجاهدت آنها داشتند؟ بی‌تردید پاسخ منفی است ولی آیا این عدم آگاهی، واقعیت وجودی سهم آن رادمردان مجاهد را در تثبیت ارزش‌هایی که به شکوفایی تمدن اسلامی انجامید از بین می‌برد؟ باز هم پاسخ منفی است.
شهیدان یکی دو سده اخیر در جهان اسلام چنین‌اند. شاید کسی آنان را نشناسد و نام آنها بر سر زبانها نباشد و یا آگاهی آحاد امت اسلامی در باره نامداران آنها اندک باشد ولی هیچ از این‌ها واقعیت مسلم بیرونی و عینی سهم این شهیدان در تثبیت ارزش‌های سازنده تمدن نوین اسلامی را از بین نمی‌برد.
شهید سرافراز و ستاره درخشان خطه خونبار مقاومت شهید سیدحسن نصر الله که بی‌تردید از محبوب‌ترین چهره‌های جهان عرب و جهان اسلام در دوران معاصر است، چه دیگران بدانند و چه ندانند، چه دیگران بپذیرند یا نپذیرند، چه دیگران بر زبان آورند یا مهر خاموشی بر لب زنند، چه دیگران بخواهند یا نخواهند، چه دیگران تحلیل و آگاهی کافی در باره اقدامات سرنوشت‌ساز او داشته باشند یا نداشته باشند سهمی بسیار مهم در تثبیت ارزش‌هایی داشت که تمدن نوین اسلامی جز بر پایه آنها نمی‌پاید و بالندگی نمی‌یابد. این شهید بزرگوار و همراهان او که به مصداق خطبه ۱۲۱ نهج البلاغه “هِيجُوا إِلَى الْجِهَادِ فَوَلِهُوا وَلَهَ اللِّقَاحِ إِلَى أَوْلَادِهَا” (به جهاد برانگیخته شدند و شیفته آن شدند همچون شیفتگی شتری شیرده به فرزندان خود) در سرنوشت‌سازترین نبرد امت اسلامی با پس‌ماند عفن تمدن غرب یعنی اسرائیل پلید خبیث بدسیرت توانستند ارزش‌هایی بنیادین همچون خداباوری در صحنه عمل و اعتماد به نفس و از خودگذشتگی را نهادینه کنند. این شهید والامقام که به تعبیر امیرالمؤمنین علی علیه السلام در رثای مالک اشتر: “فإن موته من مصائب الدهر” (همانا مرگ او از مصیبت‌های روزگار است) (الغارات، ج ۱، ص ۲۶۴) و “لو کان جبلا لکان فندا و لو کان حجرا لکان صلدا” (الغارات، ج ۱، ص ۲۶۵) (اگر او را کوه بشماریم، کوهی بی‌مانند بود و اگر او را صخره بدانیم، صخره‌ای سخت و استوار بود) ارزش‌هایی مانند استواری در راه هدف در امت اسلامی نهادینه ساخت.
آنان که سر و کاری با تاریخ دارند، نیک می‌دانند که هیچ دوره‌ای از تاریخ خالی از رنج‌های بزرگ، دور از شکست‌های تلخ و پیروزی‌های شیرین نیست، ولی سنجش ناکامی‌ها و کامیابی‌ها در بازه زمانی کوتاه بیراهه رفتن است و بازه‌های زمانی میان مدت است که نشان می‌دهد در غزوه احزاب که کافران از بالا و پست بر مؤمنان تاختند و چشم‌ها خیره ماند و قلب‌ها به حنجره آمد (احزاب، ۱۰) چه کسی سربلند بیرون آمد و بازه‌های زمانی بلندمدت است که نشان می‌دهد پیروز میدان دهم محرم سال ۶۱ ق. که بود؟
