تمدن واحدی عام برای تحلیل یک اجتماع است که علاوه بر توجه به ابعاد مادی زندگی بشر، به ابعاد روحی و معنوی آن نیز توجه دارد. براساس تعاریف موجود از تمدن، کشوری متمدن است که از شاخص‌های توسعه انسانی و فرهنگی در گذشته و حال برخوردار باشد. در مجموع مولفه‌های یک تمدن را می‌توان به دو دسته مولفه‌های نرم‌افزار (علم، دین، هنر) که این عناصر ذهنی و معنوی یک تمدن هستند و مولفه هایی که ما از آنها به عنوان عناصر سخت‌افزار یاد می‌کنیم، مانند جمعیت انسانی، شهر (دولت، نظام سیاسی، سرزمین) اقتصاد و فن‌آوری تقسیم کرد. نقش مولفه‌های نرم-افزار در حقیقت معنی و محتوی بخشی به رفتار یک گروه از انسان‌ها در طول تاریخ تمدن خاصی است. در حالی که مولفه‌های سخت‌افزاری نظام‌هایی هستند که رفتارهای این انسان را در درون و بیرون تنظیم می‌کنند. برای داشتن کشوری قدرتمند در عصر حاضر باید همگی با اتکاء به تمام داشته‌های تاریخی خود، دگرگونی خلاقی را رقم بزنیم که محتوی فرهنگی دو پاره تمدن ملی ما یعنی اسلامیت و ایرانیت را در خود جمع کرده باشد. انقلاب اسلامی ایران بر دو منبع اسلامی- ایرانی تکیه دارد و باید بتواند راه را برای اعتلای تمدن اسلامی- ایرانی در آینده فراهم کند. چنین حرکتی نیازمند توجه به ابعاد فرهنگی و تمدنی دانش است و برای رسیدن به قله‌های تعالی توسعه برای هر ملتی در گروه برخورداری از تمدنی بزرگ و اصیل است. در ایران اسلامی نیز تنها با احیاء تمدن کهن، باشکوه، خردمدار و دین‌محور ایرانی، این امر محقق می‌شود. لذا در همین راستا باید دنبال راهکاری باشیم که بتوانیم با حفظ باورها و اعتقادات دینی وتوجه به دیرینه باستانی واسلامی، علاوه بر توسعه علمی، پژوهشی و دانش، بینش و باور و فرهنگ جامعه را نیز محقق ساخت. در این تحقیق با روش توصیفی- تحلیلی، ضمن بررسی تمدن ایران باستان و نیز فرهنگ و تمدن اسلام و شاخص‌های آن و چگونگی هم‌کنشی و آمیختگی فرهنگی وتأثیر پذیری دو جانبه و نضج و شکل‌گیری تمدن اسلامی- ایرانی وعلل رشد و گسترش آن، دنبال پاسخ این سوال هستیم که آموزه‌های اسلامی- ایرانی تأثیری بر روند شکل‌گیری و تحقق انقلاب و نظام جمهوری اسلامی ایران و پیشرفت آن داشته است؟ که پاسخ به این سوال ما را به این فرضیه رهنمون می‌کند که تمدن اسلامی- ایرانی و پیشینه قوی آن توانسته با تقویت اراده ملت ایران موجب پیشرفت احیاء هویت فرهنگی در فرآیند انقلاب اسلامی گردد و مسیر تعالی بخش را برای جمهوری اسلامی ایران ترسیم نماید. و در جهت تکمله و گسترش آن با در نظر گرفتن و ترویج سه مولفه (نظم‌پذیری، قانون-گرایی و صداقت درستکاری) باید بیشتر تلاش نمود.