یادداشتی بر کتاب تاریخ تمدن توین بی «رویارویی تمدن ها، ستیز یا گفت و گو»

وقتی‌که در حدود ده سال پیش ساموئل هانتینگتون نظریه برخورد تمدن‌ها را در مجله فارین افرز منتشر کرد بسیاری از آگاهان می‌دانستند که زمینه‌های پیدایش و ابراز چنین نظریه‌ای قبلاً به وسیله «آرنولد جوزف توین بی» محقق و پژوهشگر انگلیسی آماده شده بود. توین بی بسیار پیش‌تر از هانتینگتون نظریه…

واکاوی مفهوم «تمدن نوین اسلامی» با رویکرد معناشناختی

بی گمان، سخن گفتن از تمدن نوین اسلامی و ارائه هر طرح و نظریه ای دراین باره ، نخست مستلزم درک صحیح و واقعی از مفهوم تمدن است. تمدن واژه ای آشنا، درعین حال مبهم و پرمناقشه است که درباره چیستی آن گفت وگوهای بسیاری انجام شده و دیدگاه های…

واکاوی تأثیر تمدن بر سیاست خارجی

ورود مفاهیم جدید به دانش روابط بین الملل، طرح مباحث جدید، نظیر اقتصاد سیاسی بین الملل، الهیات سیاسی بین الملل، اخلاق در سیاست بین الملل و... را در پی داشت. ورود مفهوم تمدن نیز مناظره ای نظری پیرامون جایگاه این مفهوم را در روابط بین الملل و زیرمجموعه های آن،…

هنر دینی، مهمترین پشتوانه تمدن بشری

همزمان با برگزاری کنفرانس بوسنی هرزه گوین و چشم انداز آینده آن که در شهریور ماه سالجاری در دفتر مطالعات و تحقیقات وزارت امور خارجه برگزار شد گفتگویی داشتیم با دو تن از شرکت کنندگان در کنفرانس بنامهای "استاد نصرت ایسانوویچ" رئیس دانشکده اسلامی "زنیت" و مدرس "تاریخ تمدن اسلامی"…

همزادی دین و تمدن؛ بن مایه انگاره های تمدنی سیدحسین نصر

این نوشتار گزارشی از انگاره های تمدن شناسانه سیدحسین نصر در کلی ترین برش آن و بدون لحاظ تمدنی خاص است. درعین حال، امکان سنجی ارجاع این انگاره ها به انگاره یا نظریه ای مرکزی به نام همزادی دین و تمدن را عهده دار است. در این راستا، پس از…

همبستگی های تمدن اسلامی

نهادهای تمدنی و همگرایی در جهان اسلام

از جمله موضوعات بنیادین در مطالعات تمدنی، بررسی نقش نهادهای تمدنی است. در این قلمرو مطالعاتی یکی از مسائل مهم نقش این نهادها در رسیدن به کنش‎های معطوف به تمدن است. پرسشی که در پژوهش حاضر به آن پرداخته می‎شود این است که نهادهای تمدنی در تمدن اسلامی چگونه فرایند…

نمادهای مشترک در سه تمدن کهن

پژوهش های باستان شناسان بزرگ براساس مدارک و مستندات به دست آمده در کاوش‌ها و حفاری های علمی نشان می دهد که اولین تعامل و ارتباط تمدن های کهن، از طریق ترسیم اشکال و نیز انتقال مفاهیم معنادار هنری صورت گرفته است، در جهان باستان، استفاده از مفاهیمی همچون «بال»…

نقش نگرش سامانه ای در خوانش تمدنی قرآن و صورت بندی تمدن

قرآن در نگاه اندیشمندان بیش از آنکه متنی ناظر به عمل و کارآمد در عرصه تمدنی تلقی شود، متنی نظری و اعتقادی دیده شده است. این نگاه، مانع از پیوند میان قرآن و جهان امروز شده، آسیب هایی را در عرصه عمل همراه داشته است. خوانش قرآن با هدف تقویت…