عوامل متعددی در شکوفایی تمدن اسلامی در دوران طلایی آن نقش داشته اند که جذب نخبگان علمی توسط دولت های مسلمان، از جمله آنهاست. این تحقیق می کوشد فرآیند مذکور را در دولت عباسیان بررسی کند. این دولت از مهم ترین قدرت های مسلمان و پیش گام جذب نخبگان در تاریخ اسلام به شمار می آمد. بررسی این موضوع الگوی کارآمد و مناسبی برای جوامع امروزی، به خصوص جامعه اسلامی می تواند ارائه دهد و یاری گر آنان در مسیر پیش رفت و سازندگی باشد. عباسیان با انگیزه های مختلف سیاسی و غیر سیاسی به تکریم علم و عالمان و ایجاد مراکز علمی و پژوهشی پرداختند و بدین گونه توانستند موقعیت مناسبی را برای حضور و جذب عالمان و نخبگان علمی فراهم آورند. این اقدام آنان بر شکوفایی تمدن اسلامی تأثیر شگرفی گذاشت، به گونه ای که در مدت زمانی اندک، درخت تمدن اسلامی تنومند، سبز و شکوفا شد و ثمر بخشید.