توجه به موضوع مهدویت و فرایند غیبت و ظهور، دردوره های گوناگون تاریخ مسلمانان و تمدن اسلامی سبب ایجاد تحول و شکل گیری رویکردها و مرزهای جدید درعلوم مختلف اسلامی شده است۔ ازجمله این رویکردها و توجهاتڃ تمرکزبر موضوع نشانه های ظهوراست که به ویژه دردوره هایی که آشوب هایی سیاسی و اجتماعی دربخش هایی از جهان اسلام ایجاد و گسترش یافته است۔ جریان پرحجمی را شکل داده است، بررسی تاریخی نشان می دهد که این رویکرد برخلاف دیگررویکردها همچون رویکرد روایی یا قرآنی، بیش ازآن که بردانش اسلامی مسلمانان افزوده باشد۔ متأسفانه براختلافات میان آنان دامن زده است۔ مقاله حاضرتلاشی است تا ازطریق توجه به موضوع نشانه های ظهور۔ ادبیات اولیه ای را درخصوص دو رویکرد راهبردی و تمدنی به موضوع مهدویت فراهم نماید۔ براساس این دو رویکرد، نشانه های ‎ob‏ پس ازپالایش روایات، اجزاء نقشه ای است که حرکت براساس آن می تواند مارا به ظهورنزدیک نماید، پایانی که درادبیات فعلی انسان ها تمدن نام دارد۔