«امّت»، فراتر از تمدن در آینه قرآن

اسلام دینی جامع و جهانی است و اجرای همه جانبه آن، مستلزم قالبی تمدنی (به مثابه کلان ترین نظام مناسبات انسانی) و تأمین کننده چنین واحد کلان اجتماعی است. اصطلاح تمدن، با انباشت مفهومی و فرهنگی آن در غرب، حاوی جوهری سکولار است که موجب تردید و احتیاط در استفاده از این اصطلاح می شود. بدین سان باید در پی اصطلاحی جایگزین در بستر فرهنگ اسلامی بود. در این پژوهش با روش توصیفی و تحلیل مفهومی، واژه هایی از قرآن کریم واکاوی می شود که در مظان این معنا، دارای گستردگی اجتماعی است. در میان پنج واژه مطرح در این مقاله که دربردارنده معنای گسترده اجتماعی باشد، به ظاهر واژگان بلد، قریه، مدینه و مُلک جایگزین مناسبی برای تمدن نیستند. در این میان، واژه فراگیر «امّت» کلان ترین و جامع ترین نظام مناسبات انسانی است که با افزوده های فراتمدنی اش، چه بسا ترسیم کننده مناسب ترین بستر تکامل انسان برای تأمین نیازهای فراگیر مادی و معنوی فرد و جامعه باشد. امّت با افزوده هایی همچون آرامش زایی، سبقت در خیرات، نظارت درونی و نیز عناصری همچون وحدت و حاکمیت نوعی انسانی، جامعیت، وسعت، نظام مندی، تعادل و هدف مندی به جهت ماهوی، کلان تر و نظام مندتر از دیگر اصطلاح های قرآنی و نیز اصطلاح تمدن است.


158paper مرتبط

  •  

    نام

  •   158

    دسته بندی نشده

  •   39

    ایران

  •   147

    فارسی

  •   1

    تاریخ اسلام

  •   14

    نقد و نظر

  •   3

    علوم سیاسی

  •   3

    آیینه پژوهش

  •   7

    تمدن نوین اسلامی

  •   1

    اخلاق در علوم و فناوری

  •   1

    خردنامه همشهری

  •   1

    آینه معرفت

  •   1

    تمدن نوین اسلامی در آیینه تقریب

  •   1

    آموزه های قرآنی

  •   4

    مشرق موعود

  •   4

    گفتمان

  •   1

    تاریخ در آینه پژوهش

  •   1

    سیاست خارجی

  •   1

    رسانه جهانی

  •   4

    درس هایی از مکتب اسلام

  •   2

    کتاب ماه

  •   1

    گزارش و گفت و گو

  •   3

    معرفت

  •   1

    تحقیقات فرهنگی ایران

  •   1

    نشریه دانشگاه انقلاب

  •   1

    دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

  •   1

    بررسی های تاریخی

  •   2

    مکتب اسلام

  •   1

    پژوهشنامه تاریخی انقلاب اسلامی

  •   1

    مطالعات فرهنگ – ارتباطات

  •   3

    کتاب ماه تاریخ و جغرافیا

  •   1

    اطلاعات سیاسی – اقتصادی

  •   2

    حضور

  •   1

    نامه فرهنگ

  •   1

    مطالعات تاریخی

  •   3

    یغما

  •   1

    شیعه شناسی

  •   1

    فرهنگ و تحولات اجتماعی

  •   1

    مطالعات خاورمیانه

  •   1

    کتاب نقد

  •   1

    سوره

  •   1

    وحید

  •   1

    حق (مطالعات حقوقی و قضایی)

  •   4

    مطالعات ملی

  •   1

    مجلس و پژوهش

  •   1

    پژوهش های تاریخی

  •   1

    اقتصاد و جامعه

  •   2

    کیهان فرهنگی

  •   3

    مربیان

  •   1

    تحقیقات اسلامی

  •   1

    فردوسی

  •   1

    کلک

  •   1

    فقه و تاریخ تمدن

  •   1

    فرهنگ دیپلماسی

  •   1

    رهیافت انقلاب اسلامی

  •   1

    راهبرد

  •   1

    كیهان فرهنگی

  •   1

    معارف اسلامی(سازمان اوقاف)

  •   1

    پیام نو

  •   1

    دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران

  •   1

    ایرانشهر

  •   1

    مطالعات قرانی

  •   1

    قبسات

  •   2

    پاسدار اسلام

  •   1

    فرهنگ پویا

  •   1

    رواق هنر و اندیشه

  •   12

    مطالعات بنیادین تمدن اسلامی

  •   4

    تمدن پژوهی

  •   1

    مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی

  •   1

    مطالعات اندیشه معاصر مسلمین

  •   1

    پژوهش های سیاست اسلامی

  •   2

    تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی

  •   1

    اندیشه تمدنی اسلام

  •   2

    پژوهش های قرآنی

  •   2

    جستارهای سیاسی معاصر

  •   1

    رهنامه پژوهش

  •   1

    قرآن پژوهی پیشرفت و روش شناسی تفسیری

  •   1

    دین و ارتباطات

  •   1

    دکترین مهدویت

  •   1

    مسجد و مهدویت

  •   1

    پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی

  •   1

    تحقیقات تاریخ اجتماعی

  •   1

    قرآن،فرهنگ و تمدن

  •   1

    مطالعات راهبردی

  •   1

    اسلام و مطالعات اجتماعی

  •   1

    مطالعات تاریخی جهان اسلام

  •   1

    قرآن و علم

  •   1

    مطالعات فرهنگی اجتماعی

  •   1

    نظریه های اجتماعی متفكران مسلمان

  •   1

    رهیافت های سیاسی و بین المللی

  •   1

    فصلنامه علمی نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان

  •   1

    فصلنامه راهبرد

  •   1

    اسلام و علوم اجتماعی

  •   1

    مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی

  •   39

    آسیا

  •   7

    پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

  •   1

    دانشگاه باقرالعلوم (ع)

  •   1

    موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)

  •   1

    پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

  •   4

    دانشگاه امام صادق (ع)

  •   1

    جامعة المصطفی العالمیه

  •   9

    1397

  •   9

    1396

  •   3

    1392

  •   7

    1386

  •   7

    1394

  •   6

    1393

  •   2

    1382

  •   7

    1399

  •   8

    1398

  •   2

    1377

  •   7

    1387

  •   3

    1381

  •   3

    1379

  •   2

    1352

  •   3

    1384

  •   5

    1390

  •   5

    1378

  •   1

    1383

  •   6

    1385

  •   2

    1374

  •   1

    1370

  •   2

    1389

  •   4

    1388

  •   1

    1373

  •   1

    1348

  •   1

    1366

  •   6

    1380

  •   2

    1375

  •   1

    1347

  •   2

    1350

  •   1

    1372

  •   1

    1391

  •   1

    1376

  •   10

    1401

  •   7

    1400

  •   9

    1395

  •   1

    1403

  •   1

    1402