اعتدال گرایی در گستره تاریخ تمدن اسلامی؛ یک بررسی مقدماتی

«اعتدال» واژه ای نوپدید در فرهنگ سیاسی ما نیست، ولی از جمله واژگانی است که به تازگی کاربرد فراوان یافته و وارد نظام سیاست گذاری و برنامه ریزی کشور شده است. این گونه واژگان اگر به درستی تبیین نشود و وفاق نسبی درباره مفهوم آنها پدید نیاید، دشواری هایی را پدید خواهد آورد. «اعتدال» به عنوان یک ارزش دینی و مبتنی بر یک بنیاد معرفتی متفاوت با مبنای مشهور ارسطویی آن، در متون دینی ما بسیار مورد توجه بوده و همسان و همپای دیگر باورها و ارزش های دینی به شکل های گوناگون در لایه ها و ابعاد مختلف تمدن اسلامی تجلی یافته است. برای سنجش فرضیه «اعتدال؛ به مثابه یکی از ویژگی های تمدن اسلامی» باید مطالعات گسترده ای سامان پذیرد. این نوشتار به عنوان گام نخست در این زمینه و با هدف ارائه الگویی برای پژوهش های مشابه، کاربردهای واژه «الاقتصاد» به معنای «اعتدال» را در متون روایی، فقهی، اخلاقی، ادبی، حکومتی و تاریخی و نیز دانش بلاغت بررسی کرده و به این نتیجه رسیده است که «اعتدال» افزون بر خاستگاه دینی در عینیت جامعه اسلامی نیز رواج داشته و تمدن اسلامی در جنبه های مختلف از آن تأثیر پذیرفته است. اگر این یافته با یافته های دیگر بررسی های تکمیلی سازگار باشد، می توان با اطمینان بیشتری از اعتدال ورزی به عنوان یکی از ویژگی های تمدن اسلامی یاد کرد.


126paper مرتبط

  •  

    نام

  •   126

    دسته بندی نشده

  •   1

    همایش ملی تبیین مفهوم اعتدال

  •   1

    همايش ملي تمدن نوين اسلامي

  •   13

    ایران

  •   117

    فارسی

  •   12

    نقد و نظر

  •   3

    تاریخ اسلام

  •   5

    آیینه پژوهش

  •   2

    کتاب نقد

  •   1

    غرب شناسی بنیادی

  •   19

    مطالعات بنیادین تمدن اسلامی

  •   1

    سیاست اسلامی

  •   1

    آموزه های قرآنی

  •   1

    سیاست خارجی

  •   2

    معرفت

  •   1

    مقالات و بررسی ها

  •   1

    مطالعات خاورمیانه

  •   2

    سوره

  •   1

    وحید

  •   6

    تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی

  •   1

    فقه و حقوق خانواده (ندای صادق)

  •   1

    پژوهش های اسلامی

  •   1

    سوره اندیشه

  •   1

    پژوهشنامه تاریخ

  •   1

    آینه میراث

  •   2

    مطالعات انقلاب اسلامی

  •   1

    آیین

  •   1

    رهیافت انقلاب اسلامی

  •   1

    دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران

  •   1

    مهر

  •   1

    درس هایی از مکتب اسلام

  •   1

    ماهنامه مکتب اسلام

  •   1

    مربیان

  •   1

    کتاب ماه تاریخ و جغرافیا

  •   1

    معارف اسلامی(سازمان اوقاف)

  •   1

    کیان

  •   1

    ماهنامه خبری علمی و فرهنگی گزارش و گفتگو

  •   1

    کتاب ماه دین

  •   1

    سخن تاریخ

  •   1

    نامه فرهنگ

  •   1

    یغما

  •   1

    کتاب ماه هنر

  •   1

    بازتاب اندیشه

  •   1

    مطالعات راهبردی

  •   2

    تمدن پژوهی

  •   2

    تمدن نوین اسلامی

  •   1

    پژوهش های سیاست اسلامی

  •   2

    اسلام و مطالعات اجتماعی

  •   1

    مشرق موعود

  •   2

    اندیشه تمدنی اسلام

  •   1

    دانشنامه حقوق اقتصادی

  •   2

    پژوهشنامه تاریخ اسلام

  •   2

    فرهنگ رضوی

  •   1

    جستارهای سیاسی معاصر

  •   1

    انجمن معارف اسلامی

  •   1

    کیهان فرهنگی

  •   1

    تحقیقات بنیادین علوم انسانی

  •   1

    علوم انسانی اسلامی

  •   2

    معرفت سیاسی

  •   1

    دین و ارتباطات

  •   1

    معرفت ادیان

  •   2

    مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی

  •   1

    پژوهش های قرآنی

  •   1

    مشکوة

  •   1

    حوزه

  •   1

    پژوهش های اجتماعی اسلامی

  •   1

    تمدن اسلامی و دین پژوهی

  •   1

    پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی

  •   1

    شیعه پژوهی

  •   1

    اندیشه سیاسی در اسلام

  •   1

    مطالعات جوان و رسانه

  •   1

    محفل

  •   1

    الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

  •   1

    مطالعات تاریخ اسلام

  •   1

    مقالات و رسالات تاریخی

  •   1

    نظریه های اجتماعی متفكران مسلمان

  •   1

    اسلام و علوم اجتماعی

  •   1

    پژوهش نامه علوم انسانی اسلامی

  •   13

    آسیا

  •   2

    دانشگاه باقرالعلوم (ع)

  •   6

    پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

  •   1

    دانشگاه تهران

  •   1

    دانشگاه امام صادق (ع)

  •   1

    جامعة المصطفی العالمیه

  •   1

    دانشگاه معارف اسلامی

  •   7

    1392

  •   7

    1397

  •   3

    1396

  •   10

    1393

  •   3

    1376

  •   10

    1394

  •   5

    1391

  •   8

    1399

  •   1

    1379

  •   3

    1386

  •   1

    1373

  •   4

    1385

  •   4

    1390

  •   1

    1348

  •   4

    1387

  •   2

    1375

  •   1

    1381

  •   1

    1388

  •   1

    1354

  •   1

    1352

  •   1

    1347

  •   3

    1377

  •   2

    1383

  •   1

    1350

  •   4

    1389

  •   1

    1378

  •   11

    1401

  •   8

    1400

  •   11

    1398

  •   4

    1395

  •   1

    1384