وحدت و تنوع در تمدن اسلامی

این اثرِ کلاسیک به‌سرپرستی گرونه‌بوم، با مرور جغرافیا و ادوار گوناگون تمدن اسلامی— مدینه و کوفه و شام تا بغداد و قاهره و قرطبه، هرات و اصفهان و دهلی و استانبول—به الگوی هم‌زمانِ وحدت و تنوع در این تمدن می‌پردازد. کتاب نشان می‌دهد تمدن اسلامی مانند بسیاری تمدن‌های دیگر، افت‌وخیزهای تاریخی را تجربه کرده اما به‌رغم دوره‌های ضعف (با ریشه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و حتی طبیعی) هرگز دچار سکون یا انقطاع کامل نشده و پیوستگی تاریخی خود را حفظ کرده است. نتیجهٔ محوری کتاب این است که مؤلفه‌های مشترک (ایمان، زبان علمی، نهادهای دانشی، حقوق و آداب، هنر و شهرسازی) در کنار تنوع‌های منطقه‌ای، پیکری واحد اما متکثر از تمدن اسلامی ساخته‌اند؛ مفهومی که امروز نیز در بحث‌های نوسازی و بیداری تمدنی مسلمانان موضوعیت دارد.