بررسی و نقد نقش تفسیر علمی در احیاء و شکوفایی تمدن نوین اسلامی

قرآن کریم، کتاب هدایت و سعادت است، اگربه مسائل علمی اشاره می کند وپرده ازبرخی ازاسرار وشگفتی های آفرینش برمی دارد، باید در راستای سعادت و هدایت تبیین و ارزیابی شود. گرچه پرداختن به مباحث علمی قرآن سابقه‌ای دیرینه دارد ولی از وقتی که مسلمانان در تمدن سازی، دچار انحطاط و عقب‌ماندگی شدند و پیشرفت‌های حیرت‌آور تمدن غرب را در سایه حشمت و جلال علوم تجربی دیدند، نیّت دفاع از حریم مقدس قرآن، برخی از اندیشمندان و مفسران را بر آن داشت که رویکرد علمی به تفسیر، هم این کتاب الهی را از بزرگترین اتهام دوران خود یعنی «غیر علمی بودن»، مصون می سازد و هم باعث رفع تباین و تعارض علم و دین می شود و با ایجاد شوری عالمانه در جوامع اسلامی، موانع تحقق تمدن نوین اسلامی را نیز برطرف می سازد. این رویکرد اضطراری و منفعلانه، غالباً تطبیق قرآن بر فرضیات، تئوری‌ها و نظریات ثابت نشده علمی ونیز استخراج همه علوم از قرآن را به جامعه القاء می‌کرد، که خود از لغزش‌گاه‌های تفسیرعلمی محسوب می‌شود. آنچه مهم و صحیح به نظر می‌رسد، استفاده از دستاورد‌های قطعی و مسلّم علوم تجربی در فهم صحیح آیات قرآن کریم برای معرفت و هدایت انسان و نیل به سعادت ابدی و هماهنگ دانستن آیات تکوینی و تشریعی الهی در نظام خلقت است، که این امر البته تنها در رویکرد ضرورت محور و فعال به تفسیر علمی حاصل خواهد شد. تفسیر علمی مطلوب و آرمانی، تنها با همکاریِ گروهیِ متخصصان خداباور وآشنا با منطق وحی ونیز زبان علوم تجربی سامان می‌یابد و کارساز می‌شود وگرنه تفسیر علمی منفعلانه توسط مفسران نا آشنا با ظرائف علوم تجربی و دانشمندان علوم طبیعی بیگانه از دقائق معارف الهی، نه بازار فرهنگ معنوی و اخروی قرآن را رونق خواهد داد و نه در جنبه‌های مادی و دنیوی، تمدنی کارآمد را درپی خواهد داشت. تفسیر علمی مطلوب، علاوه بر افزودن ایمان مومنان به حکمت و قدرت آفریننده هستی و یقین بر حقانیت و وحیانیت قرآن کریم، جامعه اسلامی را در کنار آموزش‌های اخلاقی و معنوی با فرهنگ علم آموزی و دانش اندوزی و اندیشه‌ورزی‌های عالمانه بیشتر آشنا و مانوس خواهد نمود، امری که سرانجامش چیزی جز تمدن آرمانی انبیاء و اولیاء (ع) نخواهد بود.


29thesis مرتبط

  •  

    نام

  •   29

    دسته بندی نشده

  •   29

    فارسی

  •   5

    دکتری

  •   24

    ارشد

  •   1

    دانشگاه شهید بهشتی

  •   3

    دانشگاه معارف اسلامی

  •   1

    دانشگاه تبریز

  •   2

    دانشگاه باقرالعلوم (ع)

  •   2

    دانشگاه امام صادق (ع)

  •   3

    دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم

  •   1

    دانشگاه زنجان

  •   2

    جامعة المصطفی العالمیه

  •   1

    دانشگاه حضرت معصومه (س)

  •   1

    دانشگاه آزاد اسلامی

  •   2

    دانشگاه علامه طباطبایی (ره)

  •   1

    دانشگاه گلستان

  •   1

    دانشگاه ادیان و مذاهب

  •   1

    پژوهشکده امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی

  •   1

    دانشگاه بوعلی سینا

  •   1

    دانشگاه پیام نور

  •   1

    موسسه آموزش عالی بصیر

  •   1

    دانشگاه شاهد

  •   3

    1396

  •   4

    1397

  •   4

    1401

  •   5

    1398

  •   7

    1400

  •   1

    1393

  •   1

    1395

  •   4

    1399