درباره چیستی تمدن اسلامی و عوامل پیشرفت و انحطاط آن در طول تاریخ آثار متعددی تدوین شده است ولی هنوز زمینه برای انجام یک پژوهش جامع در این باره وجود دارد.مطالعه حاضر با هدف بررسی مبانی نظری تمدن اسلامی با تاکید بر اندیشه های آیت الله جوادی آملی(زید عزّه) انجام شده است. با توجه به گسترش نگرش آموزه های دینی بررسی اصول و مبانی نظری اندیشه اسلامی از حیث تاثیر آن در شکل گیری و گسترش تمدن اسلامی می تواند منبع مناسبی برای تحقیقات و پژوهش ها فراهم سازد از سوی دیگر با توجه به جایگاه آیت الله جوادی آملی در اندیشه اسلامی معاصر تاکید این پژوهش بر بررسی آراء ایشان متمرکزاست. بر اساس بررسی هایی که تاکنون در میان آثار حضرت آیت الله جوادی آملی انجام شده در مجموع می توان به شش مبنای نظری برای تمدن اسلامی دست یافت در این پژوهش مبانی نظری این تمدن را که زائیده اسلام و گسترش آن است همچون (توحید محوری، عدالت و عقلانیت ) از منظر آیت الله جوادی آملی مورد تبیین و بررسی قرار داده شده؛ و در نهایت تاثیر این مبانی در تمدن اسلامی تبیین شده است.روش پژوهش در مقام گردآوری اطلاعات از کتاب ها، مقالات و مطالب مندرج در پایگاه های اطلاع رسانی جهانی که واجد ارزش علمی باشد، استفاده شده است. هم چنین روش به کار رفته در این تحقیق توصیفی- تحلیلی و استدلالی است. بر اساس نتایج حاصله از این پژوهش مبانی نظری تمدن اسلامی در اندیشه آیت الله جوادی آملی بر جهان بینی الهی( توحید محوری، انسان شناسی و راهنما شناسی) که روح و اساس تمدن اسلامی است، عدالت و عقلانیت استوار است.