کاربرد واژگان عدالت و تمدن ونسبت آن ها با یکدیگر در قرآن

عدالت و تمدن به‌عنوان دو پدیده مرتبط با زندگی اجتماعی بشر، از موضوعات مورد توجه نخبگان جوامع از روزگاران کهن تا کنون بوده‌اند. با اینکه عدالت‌خواهی از خواسته‌های همگانی در جوامع بشری بوده و زمینه جنبش‌های اعتراضی در میان عموم مردم و تکاپوهای فکری در میان متفکران را موجب شده، اما تمدن‌خواهی و تمدن‌اندیشی به‌طور ویژه در میان نخبگان مطرح بوده است. مساله پژوهش حاضر، بررسی کاربرد واژگان عدالت و تمدن و نسبت‌سنجی میان آن دو در قرآن است. دستاوردهای این پژوهش در چهار نکته به فشردگی عبارت‌اند از 1- میان دو واژه از نظر لغوی و اصطلاحی، نسبت عموم و خصوص مطلق و به‌عنوان دو پدیده اجتماعی، عموم و خصوص من وجه برقرار است. 2- در قرآن واژه عدالت به دلیل عامه‌فهمی آن پرکاربرد، و واژه تمدن به دلیل خاصه‌فهمی کم‌کاربرد است؛ هرچند مصادیق مفهوم تمدن به فراوانی کاربرد داشته است. 3- استفاده از قالب بیان حقوق انسان در آیات سه‌سال نخست بعثت، مایه آگاهی‌بخشی ژرف به مخاطبان درباره عدالت و نیز مفهوم ملازم آن یعنی تمدن شده است. 4- رابطه تمدن و عدالت در قرآن از گونه زایشی ـ افزایشی است؛ به این معنا که پیدایش تمدن، زمینه زایش مراتبی از عدالت و عدالت‌گستری است که بر کیفیت تمدن موثر بوده و این تاثیر متقابل میان این دو پدیده اجتماعی در جوامع انسانی همیشگی است.


262paper مرتبط

  •  

    نام

  •   262

    دسته بندی نشده

  •   1

    همایش ملی تبیین مفهوم اعتدال

  •   1

    همايش ملي تمدن نوين اسلامي

  •   48

    ایران

  •   243

    فارسی

  •   23

    نقد و نظر

  •   4

    تاریخ اسلام

  •   3

    علوم سیاسی

  •   6

    آیینه پژوهش

  •   8

    تمدن نوین اسلامی

  •   1

    اخلاق در علوم و فناوری

  •   2

    کتاب نقد

  •   1

    خردنامه همشهری

  •   1

    غرب شناسی بنیادی

  •   1

    آینه معرفت

  •   26

    مطالعات بنیادین تمدن اسلامی

  •   1

    سیاست اسلامی

  •   1

    تمدن نوین اسلامی در آیینه تقریب

  •   1

    آموزه های قرآنی

  •   5

    مشرق موعود

  •   4

    گفتمان

  •   1

    تاریخ در آینه پژوهش

  •   1

    سیاست خارجی

  •   1

    رسانه جهانی

  •   5

    درس هایی از مکتب اسلام

  •   2

    کتاب ماه

  •   1

    گزارش و گفت و گو

  •   4

    معرفت

  •   1

    تحقیقات فرهنگی ایران

  •   1

    نشریه دانشگاه انقلاب

  •   1

    دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

  •   1

    بررسی های تاریخی

  •   2

    مکتب اسلام

  •   1

    پژوهشنامه تاریخی انقلاب اسلامی

  •   1

    مطالعات فرهنگ – ارتباطات

  •   3

    کتاب ماه تاریخ و جغرافیا

  •   1

    اطلاعات سیاسی – اقتصادی

  •   2

    حضور

  •   2

    نامه فرهنگ

  •   1

    مطالعات تاریخی

  •   4

    یغما

  •   2

    پژوهش های قرآنی

  •   1

    شیعه شناسی

  •   1

    فرهنگ و تحولات اجتماعی

  •   1

    اندیشه حوزه

  •   3

    پاسدار اسلام

  •   1

    مقالات و بررسی ها

  •   1

    مطالعات خاورمیانه

  •   2

    سوره

  •   1

    وحید

  •   1

    حق (مطالعات حقوقی و قضایی)

  •   4

    مطالعات ملی

  •   1

    مجلس و پژوهش

  •   8

    تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی

  •   1

    فقه و حقوق خانواده (ندای صادق)

  •   1

    پژوهش های اسلامی

  •   1

    سوره اندیشه

  •   1

    پژوهشنامه تاریخ

  •   1

    آینه میراث

  •   1

    پژوهش های تاریخی

  •   1

    اقتصاد و جامعه

  •   2

    مطالعات انقلاب اسلامی

  •   3

    کیهان فرهنگی

  •   3

    مربیان

  •   1

    تحقیقات اسلامی

  •   1

    آیین

  •   1

    فردوسی

  •   1

    کلک

  •   1

    فقه و تاریخ تمدن

  •   1

    فرهنگ دیپلماسی

  •   1

    رهیافت انقلاب اسلامی

  •   2

    دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران

  •   1

    مهر

  •   1

    راهبرد

  •   1

    كیهان فرهنگی

  •   1

    ماهنامه مکتب اسلام

  •   1

    معارف اسلامی(سازمان اوقاف)

  •   1

    کیان

  •   1

    پیام نو

  •   1

    ماهنامه خبری علمی و فرهنگی گزارش و گفتگو

  •   1

    کتاب ماه دین

  •   1

    سخن تاریخ

  •   1

    کتاب ماه هنر

  •   1

    بازتاب اندیشه

  •   1

    ایرانشهر

  •   1

    مطالعات قرانی

  •   2

    مطالعات راهبردی

  •   1

    قبسات

  •   1

    فرهنگ پویا

  •   1

    رواق هنر و اندیشه

  •   6

    تمدن پژوهی

  •   1

    مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی

  •   1

    مطالعات اندیشه معاصر مسلمین

  •   2

    پژوهش های سیاست اسلامی

  •   3

    اسلام و مطالعات اجتماعی

  •   2

    اندیشه نوین دینی

  •   3

    اندیشه تمدنی اسلام

  •   1

    علوم سیاسی (باقرالعلوم)

  •   2

    پژوهشنامه تاریخ اسلام

  •   2

    فرهنگ رضوی

  •   2

    جستارهای سیاسی معاصر

  •   1

    انجمن معارف اسلامی

  •   1

    تحقیقات بنیادین علوم انسانی

  •   1

    رهنامه پژوهش

  •   1

    علوم انسانی اسلامی

  •   2

    معرفت سیاسی

  •   3

    دین و ارتباطات

  •   1

    دکترین مهدویت

  •   1

    مسجد و مهدویت

  •   2

    پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی

  •   1

    تحقیقات تاریخ اجتماعی

  •   1

    قرآن،فرهنگ و تمدن

  •   4

    مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی

  •   1

    مشکوة

  •   1

    حوزه

  •   1

    پژوهش های اجتماعی اسلامی

  •   1

    تمدن اسلامی و دین پژوهی

  •   2

    مطالعات تاریخی جهان اسلام

  •   1

    شیعه پژوهی

  •   1

    قرآن و علم

  •   1

    اندیشه سیاسی در اسلام

  •   1

    مطالعات فرهنگی اجتماعی

  •   1

    محفل

  •   2

    نظریه های اجتماعی متفكران مسلمان

  •   1

    الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

  •   1

    مطالعات تاریخ اسلام

  •   1

    مقالات و رسالات تاریخی

  •   1

    رهیافت های سیاسی و بین المللی

  •   1

    فصلنامه علمی نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان

  •   1

    فصلنامه راهبرد

  •   1

    اسلام و علوم اجتماعی

  •   1

    پژوهش نامه علوم انسانی اسلامی

  •   48

    آسیا

  •   2

    دانشگاه باقرالعلوم (ع)

  •   11

    پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

  •   1

    دانشگاه تهران

  •   1

    موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)

  •   1

    پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

  •   4

    دانشگاه امام صادق (ع)

  •   2

    جامعة المصطفی العالمیه

  •   1

    دانشگاه معارف اسلامی

  •   9

    1392

  •   15

    1397

  •   9

    1396

  •   14

    1393

  •   8

    1386

  •   4

    1376

  •   15

    1394

  •   7

    1391

  •   3

    1382

  •   13

    1399

  •   17

    1398

  •   5

    1377

  •   13

    1387

  •   4

    1381

  •   3

    1379

  •   3

    1352

  •   4

    1384

  •   8

    1390

  •   6

    1378

  •   3

    1383

  •   8

    1385

  •   2

    1374

  •   1

    1370

  •   5

    1389

  •   5

    1388

  •   7

    1380

  •   1

    1373

  •   1

    1348

  •   1

    1366

  •   4

    1375

  •   1

    1354

  •   1

    1347

  •   2

    1350

  •   1

    1372

  •   21

    1401

  •   15

    1400

  •   8

    1395

  •   1

    1403

  •   2

    1402