این پایان نامه که مبتنی بر روش کتابخانه ای بوده و بر اساس منابع و الواح بدست آمده از کاوشهای باستان شناسی تدوین گردیده به بررسی نقش و جایگاه حقوقی و سیاسی زن در دوره هخامنشیان می پردازد. در این پایان نامه مقام و موقعیت زن در تحولات اجتماعی بخصوص از جنبه های سیاسی و حقوقی در دوره هخامنشیان مورد بررسی قرار گرفته است. طبیعتا برای شناخت بهتر جایگاه زن از منظر یاد شده، فهم و درک مناسب از تمدن هایی که از جنبه های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و حقوقی با هخامنشیان نزدیکی داشته اند می تواند کارساز باشد و لذا در این پایان نامه مقایسه ای نیر با تمدن های بین النهرین ارایه نموده ام. حکومت هخامنشیان در سال 559 ق.م توسط کوروش بنیانگذاری گردید و قسمت بزرگی از جهان متمدن آن روز را که از قسمت غرب، آسیای صغیر تا مرزهای یونان، از جنوب و جنوب غرب شبه جزیره عریستان تا شمال آفریقا، از قسمت شمال سرزمین ماوراءالنهر تا سرزمین سیبری و بالاخره از قسمت شرق تا رود سند را در بر می گرفته تحت نفوذ خود داشته است. این نوشتار تحلیلی-توصیفی بوده و به ‌صورت مقایسه یافته های هنری با دیگر یافته‌ها برای ارایه نتیجه مطلوب انجام شده است. بدانگونه که منابع نشان میدهد در دوره هخامنشیان زن از جایگاه رفیع و مهمی برخوردار بوده و نقش حساس و تعیین کننده ای در جامعه داشته است. هر چند این نقش همیشه یکسان نبوده و رفته رفته این جایگاه تنزل پیدا کرده است. بطوری که در اواخر این دوره با اما و اگرهایی روبرو گردیده است این جایگاه در مقایسه با تمدن های هم عصر بزرگ و مدعی چون یونان والا بوده و از اقتدار این حکومت و احترام ایرانیان نسبت به زنان حکایت می کند. در این پایان نامه گذری به تمدن بین النهرین داشته و جایگاه زنان را بر اساس قوانین موضوعه تمدن های یاد شده بررسی و در نهایت جایگاه و نقش زنان هخامنشی را با جایگاه این قشر در تمدن بین النهرین مقایسه نموده ام.