با توجه به اهمیت و جایگاه ویژه امامت در تداوم مکتب نبوی و مذهب تشیع و به تبع آن جایگاه بی نظیر امامت شیعه در پایه گذاری و توسعه فرهنگ و تمدن اسلامی ؛ با هدف روشن شدن نقش والای امام صادق(ع) و شیعیان آن حضرت در تاریخ و پیشرفت و گسترش تمدن اسلام ؛ پژوهش حاضر بر آن است؛ برای تبیین سیره سیاسی و فرهنگی امام جعفر صادق (ع) و تاثیر آن در تمدن اسلامی قدمی بر اساس مستندات تاریخی به شیوه توصیفی تحلیلی بر دارد. لذا در این پژوهش در قدم اول به تعریف مفاهیم مهم و کاربردی اهتمام شده است. و در قدم دیگر این نگارش نگاه گذرا به زندگی قبل و بعد از امامت و تاثیر آن در تمدن اسلامی مانند: تربیت امام و حفظ امامت بعداز خود توجه شده، و در بخش دیگر وارد اوضاع فرهنگی دوران امام صادق (ع) شده و تاثیراتی که امام بر اوضاع عصر خود داشته مورد بحث قرار داده است و با تبیین اوضاع فرهنگی دوران امام و توجه به شکل گیری فرق از جمله مرجئه، غلات، معتزله، و انشعابات اسلامی و توجه دادن به نحوه برخورد امام (ع) با سایر فرق اسلامی و حراست و پاسداری آن امام از اسلام ناب محمدی سعی شده است نقش فرهنگ و فرهنگ ساز امام در اسلام و جهان اسلام در قالب تربیت شاگردان متخصص، احیای حدیث، تبین و تفسیر قرآن پرداخته شود و هم زمینه و مقدمه ای برای روشن شدن اقدامات سیاسی امام در فرهنگ تمدن اسلامی باشد. و در بحثی دیگر با بررسی اوضاع سیاسی عصر امام و نیز توجه دادن به سیره سیاسی امام در دو محور درونی (یعنی شیعه مانند: قیام زید بن علی و تایید آن از سوی امام) و بیرونی (جهان اسلام مانند: قیام عباسیان و نفی شرعی و اسلامی بودن آن ) به تاثیرات سازنده سیره سیاسی امام صادق (ع) در فرهنگ وتمدن اسلامی می پردازد. لذا این نوشتار با توجه به نقش بی بدیل حضرت صادق (ع) در حفظ و اعتلای اسلام ناب با انحراف ستیزی در فرهنگ و سیاست توسط حضرت و احیا و تبیین معارف ناب اسلام بر اساس قرآن و سنت نبوی و تربیت شاگردان موثر در فرهنگ و تمدن اسلامی به طور روشمند و تعریف شده با شیوه های قابل تامل و اثر گذار ؛ به نقش ویژه امام (ع) در فرهنگ و تمدن اسلامی پرداخته است که، باعث روشن شدن هر چه بیشتر نقش و عملکرد بستر ساز امام (ع) در شکوفای فرهنگ و تمدن اسلامی در دوران های بعد نیز گردیده است.