باور به اینکه شناخت چالش های پیش رو در یک جامعه می تواند در پیشروی به سوی تمدنی نوین ما را یاری رساند و مفید واقع شود، سخن گزافی نیست. رشد و نمو و تعالی یک نظام و به تبع آن یک جامعه در گرو شناختن موانع و چالش ها صورت می گیرد. موضوع پژوهش حاضر از آن جهت اهمیت دارد که تمدن اسلامی به مثابه یک تمدن سنتی رو به رشد، با پشتوانه عظیم و پایدار معنوی می تواند هویت خود را باز شناسد و با عبور از موانع پیش رو، روح تازه ای را در کالبد جوامع بشری به خصوص در جوامع اسلامی بدمد و موجب شکوفایی و فراگیری تعالیم اسلام و قرآن گردد؛ لذا می طلبد همه فرهیختگان در جهت تحقق این امر مهم تلاش کرده، و در رفع موانع و تشکیل جامعه ای آرمانی و در نهایت تمدنی نوین مشارکت داشته باشند. پژوهش حاضر نخست به دنبال پاسخ به این مسأله است که آیا تمدن اسلامی زنده و دارای حیات است؟ و اگر چنین است، آسیب های آن در عرصه های گوناگون از چه روست؟ هدف علمی و کاربردی پژوهش حاضر، شناخت و آگاهی از آسیب های گذشته و حال تمدن اسلامی، با هدف دوری جستن از آنها و در نهایت، زمینه سازی برای ترمیم آسیب ها و مخاطرات، در راستای شکوفایی و انسجام بیش از پیش این تمدن است. همچنین در پی تغییرات سیاسی اجتماعی جوامع اسلامی، نظام سیاسی- اقتصادی- حقوقی نوینی نیاز است. لذا تاکید بر پویایی و نوسازی علوم و جوانب دیگر نیز بدین منظور حائز اهمیت است. بنابر این، پویایی در تمام شئون زندگی انسان و به خصوص جامعه مسلمان را شامل می شود، چه در بعد دانش و چه در بعد نگرش و توانش هر کدام بدرستی در چارچوب تغییرات اساسی که صورت می گیرد باید نقش خود را ایفا کنند، تغییراتی که همسو و هم جهت در ایجاد جامعه ای آرمانی باشد. در حوزه سیاست خارجی نیز، کشورها و دولت های اسلامی و همچنین دیپلمات های آن کشورها در سطح بین الملل به عنوان سفیر و پیام دار اسلام و ارزش های اسلامی شناخته می شوند لذا اگر ضعف و سستی و عملکرد انفعالی از آنان در برخورد با دشمن سرزند، این ضعف و سستی را به دید اسلام و ارزش های آن می نگرند. روش ما در این پژوهش به روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای بوده و لذا در این پژوهش سعی شده تا با مراجعه به منابع به روز و در دسترس و حوزه تخصصی و همچنین از جوانب گوناگون موضوع پیش رو مورد بررسی قرار گیرد.