انتشار یافته در
تمدن، گسترده ترین کنش اجتماعی میان انسانها بر اساس قوانین الهی یا انسانی است. اهتمام به تمدن شناسی و تمدن سازی در ایران پس از انقلاب همواره مورد توجه تمدن پژوهان بوده است. با این وجود، همچنان ادبیات تمدنی، تمدن پژوهان از ثبات برخوردار نبوده و دارای تطورات مختلفی است. در این پژوهش دیدگاههای رایج در مورد منطق پویایی تمدن نوین اسلامی مورد بررسی قرارگرفت و سپس به این سوال پاسخ داده شد که با این ایده هدایتگر چگونه میتوان تمدن نوین اسلامی را ساخت. در این رساله از روش تحلیل تماتیک با محوریت مصاحبه از صاحب نظرانی که دارای آثار تمدنی هستند، استفاده شده است. در این رساله سعی شد، فهم دقیقی از معنای تمدن و اصلی ترین مولفه آن با توجه به عرصه عمل و کنش انسانی بدست آید. در سوال از چگونگی ساخت تمدن نوین اسلامی با محوریت این لایه بنیادین، ابتدا به مساله پروسه یا پروژه بودن ساخت تمدن، پرداخته شد و سپس راه کارها و موانع پیشروی چگونگی ساخت تمدن نوین اسلامی بر اساس اندیشه نخبگان مشخص گردید. باید توجه داشت که در یافتن موتور پیشران تمدن و چگونگی ساخت تمدن هنوز نیاز انسانی برای شناخت متن و حاشیه تمدن مورد شناسایی دقیق واقع نشده است. تمدن پژوهان مدعی هستند که هنوز نتوانسته ایم نسبت نیازهای اجتماعی با دین، نسبت هویت ملی با هویت اسلامی، نسبت تمدن نوین اسلامی با عقل و همینطور نسبت نیازهای اجتماعی ملی و اسلامی خود را با غیر مسلمانان شناسایی کنیم.لذا برای برون رفت از حنای بیرنگ کلی گویی و تقلیل گرایی، تاسیس رشته جامعه شناسی کشورهای اسلامی برای فهم نیازهای تمدنی جوامع اسلامی، ارتباط، تعامل و ایجاد گفتمان با دیگر تمدن پژوهان در مراکز علمی و دانشگاهی به منظور جلوگیری از تحقیقات پراکنده، جزیرهای و سطحی ضروری به نظر میرسد.