تمدن اسلامی آمیزه‌ای از همه تمدن‌ها و آمیخته‌ای از همه ملیت‌ها بود که با بن مایه اسلام و زیرساخت آموزه‌های وحیانی و سیره رسول خدا قوام گرفت. در بالندگی این تمدن هر یک از این ملیت‌ها سهم و نقش ویژه‌ای داشته‌اند. در میان این ملیت‌ها دانشمندان شیرازی و توابع آن با قرار گرفتن در شمار کاتبان، دیوان‌سالاران، پزشکان، متکلمان، محدثان، راویان، جغرافی‌نویسان و منجمان سهم ویژه‌ای به خود اختصاص داده‌اند. آنچه مقرر است در این پایان نامه مورد پژوهش قرار گیرد پاسخ گفتن به این پرسش اصلی است که دانشمندان شیرازی و توابع آن چه نقش و جایگاهی در تمدن شرق خلافت اسلامی از قرن دوم تا چهارم هجری ایفا نموده‌اند؟فرضیه غالب در این بررسی عبارت است از این که دانشمندان شیرازی و توابع آن در تولید علم، ساختار دیوانی، کتابت، ادبیات و رشد علومی همچون نجوم، پزشکی، جغرافیا، فقه و قضاوت و روایت حدیث نقش و جایگاه ویژه‌ای داشته‌اند. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی است و گاه به تناسب موضوع از تحلیل بهره گرفته شده است.