/

/

/

ورود

ثبت نام

راهنمایی

«تعارف» و «تعامل معروف» دو اصل بنیادین در فرایند تمدنی

اگر تمدن را به‌معنای کلان‌ترین نظام فرایندیِ مناسبات انسانی بدانیم، فراتر از آن نمی‌توان واحد اجتماعیِ فراخ‌تری را تصور و تأسیس کرد، آن‌گاه این پرسش مطرح می‌شود که چه عوامل بنیادینی می‌توانند چنین واحد کلان اجتماعی را آن‌هم در شرایط متنوع فرهنگی معاصر پدید آورند؟ در این مقاله به دو عنصر بنیادین قرآنی تأکید می‌شود که می‌توانند در ساخت کلان‌ترین نظام مناسبات انسانی آن‌هم در وضعیت آشفتۀ تنوع‌های فرهنگی امروزی نقش‌آفرینی کنند: 1. اصل «تعارف»؛ 2. اصل «تعامل به معروف». قرآن، عنصر «تعارف» را بر تفکیک عناصر مشترک اخلاقی، عرفانی و اجتماعی از یکدیگر استوار می‌کند، و «تعامل معروف» («معاشرت» یا «مصاحبت» معروف) را نیز که می‌تواند برآمده از همان عنصر تعارف باشد، بر ایجاد مناسبات انسانیِ مبتنی بر کرامت، عدالت، احسان و محبت پایه‌ریزی می‌کند. این نظریۀ قرآنی در مواجهه با تفاوت‌ها و تنوع‌های اجتماعی و فرهنگی، نظریه‌ای ایجابی و سازنده است که نه‌تنها تساهل و تسامح (رویکرد سلبی در تحمل یکدیگر) در جامعه را موجب می‌شود، بلکه فراتر از آن بر جنبه‌های اصلاحی و اخلاقیِ نهفته در هر آفریدۀ متفاوت در صورت‌بندی تمدنی تأکید می‌ورزد.

دقیقه مطالعه

دقیقه

/

اشتراک گذاری

/

/

146paper مرتبط

  •  

    نام

/

  •   146

    دسته بندی نشده

  •   36

    ایران

  •   136

    فارسی

  •   1

    تاریخ اسلام

  •   13

    نقد و نظر

  •   3

    علوم سیاسی

  •   3

    آیینه پژوهش

  •   5

    تمدن نوین اسلامی

  •   1

    اخلاق در علوم و فناوری

  •   1

    خردنامه همشهری

  •   1

    آینه معرفت

  •   1

    تمدن نوین اسلامی در آیینه تقریب

  •   4

    مشرق موعود

  •   4

    گفتمان

  •   1

    تاریخ در آینه پژوهش

  •   1

    سیاست خارجی

  •   1

    رسانه جهانی

  •   4

    درس هایی از مکتب اسلام

  •   2

    کتاب ماه

  •   1

    گزارش و گفت و گو

  •   3

    معرفت

  •   1

    تحقیقات فرهنگی ایران

  •   1

    نشریه دانشگاه انقلاب

  •   1

    دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

  •   1

    بررسی های تاریخی

  •   2

    مکتب اسلام

  •   1

    پژوهشنامه تاریخی انقلاب اسلامی

  •   1

    مطالعات فرهنگ – ارتباطات

  •   3

    کتاب ماه تاریخ و جغرافیا

  •   1

    اطلاعات سیاسی – اقتصادی

  •   2

    حضور

  •   1

    نامه فرهنگ

  •   1

    مطالعات تاریخی

  •   3

    یغما

  •   1

    شیعه شناسی

  •   1

    فرهنگ و تحولات اجتماعی

  •   1

    مطالعات خاورمیانه

  •   1

    کتاب نقد

  •   1

    سوره

  •   1

    وحید

  •   1

    حق (مطالعات حقوقی و قضایی)

  •   4

    مطالعات ملی

  •   1

    مجلس و پژوهش

  •   1

    پژوهش های تاریخی

  •   1

    اقتصاد و جامعه

  •   2

    کیهان فرهنگی

  •   3

    مربیان

  •   1

    تحقیقات اسلامی

  •   1

    فردوسی

  •   1

    کلک

  •   1

    فقه و تاریخ تمدن

  •   1

    فرهنگ دیپلماسی

  •   1

    رهیافت انقلاب اسلامی

  •   1

    راهبرد

  •   1

    كیهان فرهنگی

  •   1

    معارف اسلامی(سازمان اوقاف)

  •   1

    پیام نو

  •   1

    دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران

  •   1

    ایرانشهر

  •   1

    مطالعات قرانی

  •   1

    قبسات

  •   2

    پاسدار اسلام

  •   1

    فرهنگ پویا

  •   1

    رواق هنر و اندیشه

  •   7

    مطالعات بنیادین تمدن اسلامی

  •   4

    تمدن پژوهی

  •   1

    مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی

  •   1

    مطالعات اندیشه معاصر مسلمین

  •   1

    پژوهش های سیاست اسلامی

  •   2

    تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی

  •   1

    اندیشه تمدنی اسلام

  •   2

    جستارهای سیاسی معاصر

  •   1

    رهنامه پژوهش

  •   1

    دین و ارتباطات

  •   1

    دکترین مهدویت

  •   1

    مسجد و مهدویت

  •   1

    پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی

  •   1

    تحقیقات تاریخ اجتماعی

  •   1

    قرآن،فرهنگ و تمدن

  •   1

    مطالعات راهبردی

  •   1

    پژوهش های قرآنی

  •   1

    اسلام و مطالعات اجتماعی

  •   1

    مطالعات تاریخی جهان اسلام

  •   1

    مطالعات فرهنگی اجتماعی

  •   1

    نظریه های اجتماعی متفكران مسلمان

  •   1

    رهیافت های سیاسی و بین المللی

  •   1

    فصلنامه علمی نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان

  •   1

    فصلنامه راهبرد

  •   1

    اسلام و علوم اجتماعی

  •   1

    مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی

  •   36

    آسیا

  •   6

    پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

  •   1

    موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)

  •   1

    پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

  •   4

    دانشگاه امام صادق (ع)

  •   1

    جامعة المصطفی العالمیه

  •   9

    1397

  •   6

    1396

  •   3

    1392

  •   7

    1386

  •   6

    1394

  •   5

    1393

  •   2

    1382

  •   5

    1399

  •   7

    1398

  •   2

    1377

  •   7

    1387

  •   3

    1381

  •   3

    1379

  •   2

    1352

  •   3

    1384

  •   5

    1390

  •   5

    1378

  •   1

    1383

  •   6

    1385

  •   2

    1374

  •   1

    1370

  •   2

    1389

  •   4

    1388

  •   1

    1373

  •   1

    1348

  •   1

    1366

  •   6

    1380

  •   2

    1375

  •   1

    1347

  •   2

    1350

  •   1

    1372

  •   1

    1391

  •   1

    1376

  •   10

    1401

  •   5

    1400

  •   8

    1395

  •   1

    1403

  •   1

    1402

1 2 3 … 49 بعدی