شرق‌شناسی به مفهوم امروزی آن شامل مطالعات اسلامی در غرب نیز است. نتایج و دستاوردهای شرق‌شناسی و به تبع آن، مطالعات اسلامی در غرب ریشه تلقی کنونی غربی‌ها درباره اسلام و کشورهای اسلامی است و بی‌توجهی به این جریان و ابعاد و پیامدهای آن سبب خواهد شد که ما در مواجهه با غرب، چه در حوزه هجوم فرهنگی و چه در حوزه گفتگوی تمدن‌ها، نتوانیم نقشی بایسته ایفا نماییم. جهت‌گیری اصلی و روح حاکم بر این اثر توجه دادن به این موضوع بنیادی است که به نظر می‌رسد می‌تواند اساس تفکر و نگاه ما را به تاریخ و تمدن اسلامی دگرگون سازد. این هدف از طریق نگاه به مفهوم، ریشه‌ها، سیر تحول و ابعاد و روش‌های مطالعات اسلامی در غرب و تأثیر آن در محیط‌های اسلامی شرقی، و موضع کنونی و بایسته نسبت به آن دنبال شده است.