• این اثر كه نخستین‌بار در سال 1410 هجری در لبنان منتشر شده، بنا به اعتقاد مولف مقدمه‌ای برای شناخت جنبه‌های گوناگون تمدنی در عصر عباسیان می باشد. در این کتاب حوزه‌های علمی، فرهنگی و تمدنی آن دوره و اجمالی از دستاوردهای ملل اسلامی در سایه فرمانروایی خاندان عباسی مورد بررسی قرار گرفته است. وی در بخش اول، طی دو فصل به مفهوم‌شناسی واژه تمدن و معرفی دوره عباسی پرداخته و در ادامه، به شرح اقوام مختلف دخیل در این تمدن، از عرب، ترك، فارس و غیره، توجه نموده است. فصل دوم این بخش، درباره شهرنشینی و روستانشینی است و فصل سوم آن، به زندگی شخصی و اقتصادی در دوره عباسی اختصاص دارد و در فصل چهارم، از اعیاد و مناسبت‌ها و جشن‌ها، سخن به‌میان آمده است. سازمان اداری، مالی و اقتصادی عصر عباسی، بخش عمده‌ای از مباحث كتاب را در بخش سوم، به خود اختصاص داده است. بخش پایانی كتاب هم نهضت فرهنگی ـ علمی مسلمانان در عصر عباسی را مورد کاوش قرار داده است. در این بخش، موضوعاتی از قبیل منابع و مراكز فرهنگی، اندیشه و علوم، ادبیات و هنر، به بحث گذاشته شده و ضمن بررسی سرچشمه‌ها و مراكز عمده فرهنگی در عصر عباسی، به نهضت علمی و فلسفی اقوام و ملل اسلامی در طول پنج سده حاكمیت عباسیان، پرداخته شده است.