این کتاب تلاش کرده در سیری منطقی مبانی اسلامی «اسلام و پیشرفت» را بسط داده و به سطح کاربرد نزدیک کند. به همین منظور فصول این کتاب از (هدف خلقت انسان) آغاز شده و با نسبت یابی درستی بین دو مفهوم (دین و دنیا) به (تعارض نمایی میان دین و پیشرفت) اشاره می کند. پس از تبیین این مقصود با بیان اینکه (ما و غرب در اندیشه پیشرفت) هستیم ولی نوع نگاه و تعریف مان از پیشرفت متفاوت است، نگاه اسلام به پیشرفت را در قالب مفهوم (اسلام اجتماعی و دکترین امامت) توضیح می دهد. سپس برای تحقق اسلام اجتماعی از سطح نظر تا کاربرد مراحل منطقی را به صورت زنجیره وار بیان می کند، که شامل (علوم انسانی - اسلامی)، (ماهیت و ابعاد پیشرفت اسلامی)، (مؤلفه های پیشرفت اسلامی)، (ابزارهای پیشرفت اسلامی) و بالاخره (نهادها و الزامات پیشرفت اسلامی) خواهد شد.